Annick van Hardeveld

Annick van Hardeveld
Monument voor Annick van Hardeveld op het Hekelveld, tevens een eerbewijs aan allen die streden tegen onrecht en onderdrukking
Monument voor Annick van Hardeveld op het Hekelveld, tevens een eerbewijs aan allen die streden tegen onrecht en onderdrukking
Volledige naam Annick Germaine Mathilde van Hardeveld
Geboren 9 november 1923, Amsterdam
Overleden 4 mei 1945, Hekelveld, Amsterdam
Land Vlag van Nederland Nederland
Groep MIII, Binnenlandse Strijdkrachten
Portaal  Portaalicoon   Tweede Wereldoorlog

Annick Germaine Mathilde van Hardeveld (Amsterdam, 9 november 1923 – aldaar, 4 mei 1945) is waarschijnlijk de laatste koerierster die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd doodgeschoten.[1]

Van Hardeveld haalde in november 1943 haar EHBO-examen en werd opgeleid als Rode Kruisverpleegster. Zij was medisch analiste in het Wilhelmina Gasthuis en daarnaast was zij tijdens de oorlog koerierster van de verzetsgroep Max of Michiel III, onderdeel van de Binnenlandse Strijdkrachten. Voor hen vervoerde ze bonkaarten, valse papieren en wapens en soms bracht zij onderduikers naar een veilig adres.

Op 4 mei 1945 kreeg de 21-jarige verpleegster de opdracht naar Amsterdam-Noord te gaan om de leden van de verzetsgroep Max III te laten verzamelen in het Vossius Gymnasium. Daar had de groep hun basis en een geheime wapenopslag. De groep hoopte een rol te kunnen spelen bij de uiteindelijke bevrijding.[2] In de nacht van 4 op 5 mei vertrok ze van haar ouderlijk huis aan Koninginneweg 11 in haar verpleegstersuniform om haar opdracht uit te voeren. Van Hardeveld werd op het Hekelveld doodgeschoten door leden van de Grüne Polizei[3][4] die in een overvalwagen passeerden. Ze werd met militaire eer begraven in Buitenveldert.[5]

In 1981 werd haar postuum het Verzetsherdenkingskruis verleend. Mede op initiatief van haar broer Yann Emile van Hardeveld werd op 4 mei 1985 ter nagedachtenis aan haar het Monument voor Annick van Hardeveld onthuld, ontworpen door Hans Bayens.[2] Het staat op het Hekelveld, ter hoogte van de splitsing van de Nieuwezijds Voorburgwal en de Spuistraat. Sinds 1999 wordt op 4 mei de fietskoerierswedstrijd Annick van Hardeveld Memorial Alleycat gehouden en komen fietskoeriers hier bijeen om haar te gedenken.[6]

  • Folder van de eerste fietskoerierswedstrijd in 1999 ter nagedachtenis aan Van Hardeveld
    Folder van de eerste fietskoerierswedstrijd in 1999 ter nagedachtenis aan Van Hardeveld
  • Annick van Hardeveld, een persoonlijke familiegeschiedenis
  • Levensverhaal in gesproken tekst en beelden op YouTube, gemaakt in opdracht van de Oorlogsgravenstichting.
Bronnen, noten en/of referenties
  • 4/5 mei 1945. Net voor de capitulatie gedood[dode link]. Gemeente Amsterdam Stadsarchief (9 mei 2020). Geraadpleegd op 13 mei 2020.
  • Het Parool, 6 mei 1985, Herinnering leeft nu voort.

Referenties

  1. Fietskoeriers herdenken koerierster, Trouw, 6 mei 2005. Gearchiveerd op 27 januari 2020.
  2. a b Amsterdam, monument voor Annick van Hardeveld, Nationaal Comité 4 en 5 mei. Gearchiveerd op 4 maart 2016.
  3. Archief Amsterdam, Archiefkaart en Politierapporten, doodgeschoten door de Weermacht
  4. Akte van overlijden 2 pagina's, schotwonden door hart en hals . Gearchiveerd op 18 november 2021.
  5. Overlijdensadvertentie Annick van Hardeveld. De nieuwe dag (19 mei 1945). Geraadpleegd op 13 mei 2020.
  6. Michael Pouwels"Vrouwen worden te weinig genoemd in verzetsverhalen". 4en5meiamsterdam.nl. Gearchiveerd op 18 september 2020. Geraadpleegd op 13 mei 2020.