Lampongaap

Lampongaap
IUCN-status: Bedreigd[1] (2022)
Lampongaap
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Mammalia (Zoogdieren)
Orde:Primates (Primaten)
Familie:Cercopithecidae (Apen van de Oude Wereld)
Geslachtengroep:Papionini (Hondsapen)
Geslacht:Macaca (Makaken)
Soort
Macaca nemestrina
(Linnaeus, 1766)
Lampongaap
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Lampongaap op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Zoogdieren

De lampongaap of laponderaap (Macaca nemestrina) is een soort van het geslacht makaken (Macaca). De wetenschappelijke naam van de soort werd gepubliceerd door Linnaeus in 1766.

Voorkomen

De soort komt voor in Brunei, Maleisië, Indonesië en Thailand (Zuidoost-Azië).

Fysiologie

Kenmerkend is het korte 'varkensstaartje'. De mannen worden veel groter en zwaarder dan de vrouwtjes. De soort heeft net als andere makaken grote hoektanden.

Gedrag

Deze apensoort zoekt een groot deel van de tijd op de bosbodem naar voedsel, maar klimt de bomen in om vruchten te plukken. Net als andere soorten makaken is de laponder een alleseter. Op palmolieplantages in Maleisië werden ze geobserveerd op zoek te gaan naar ratten, een lokale pest, voor hun consumptie. Hiermee dragen ze bij aan pest controle.[2][3]

Ze wonen voornamelijk in harems die de mannetjes leiden. Bij gevechten tussen groepen gebruiken ze hun hoektanden.

Laponders en de mens

De mens gebruikt tamme laponders wel om kokosnoten te laten plukken. De makaken passen zich deels aan door regelmatig voedsel van de mens te verorberen.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ (en) Lampongaap op de IUCN Red List of Threatened Species.
  2. ↑ Macaques can contribute to greener practices in oil palm plantations when used as biological pest control, [1]. Gearchiveerd op 3 september 2023.
  3. ↑ Shock and gnaw: rat-eating macaques 'stun' scientists. Gearchiveerd op 27 juli 2023.
· · Sjabloon bewerken
Geslachten en soorten van Apen van de Oude Wereld (Cercopithecidae) - Onderfamilie Meerkatachtigen (Cercopithecinae)
Allenopithecus:Moerasmeerkat (A. nigroviridis)
Allochrocebus:Bergmeerkat (A. lhoesti) · Allochrocebus preussi · Zonnestaartmeerkat (A. solatus)
Cercopithecus:Roodstaartmeerkat (C. ascanius) · Campbellmeerkat (C. campbelli) · Knevelmeerkat (C. cephus) · Dents meerkat (C. denti) · Dianameerkat (C. diana) · Roodbuikmeerkat (C. erythrogaster) · Roodneusmeerkat (C. erythrotis) · Uilenkopmeerkat (C. hamlyni) · Lesula (C. lomamiensis) · Cercopithecus lowei · Diadeemmeerkat (C. mitis) · Monameerkat (C. mona) · Brazzameerkat (C. neglectus) · Grote witneusmeerkat (C. nictitans) · Kleine witneusmeerkat (C. petaurista) · Kroonmeerkat (C. pogonias) · Roloway (C. roloway) · Sclaters meerkat (C. sclateri) · Wolfs meerkat (C. wolfi)
Chlorocebus:Groene meerkat (C. aethiops) · Malbrouck (C. cynosuros) · Balemeerkat (C. djamdjamensis) · Dryasmeerkat (C. dryas) · Vervet (C. pygerythrus) · Geelgroene meerkat (C. sabaeus) · Tantalusmeerkat (C. tantalus)
Erythrocebus:Erythrocebus baumstarki · Huzaaraap (E. patas) · Erythrocebus poliophaeus
Miopithecus:Noordelijke dwergmeerkat (M. ogouensis) · Dwergmeerkat (M. talapoin)
Cercocebus:Olijfmangabey (C. agilis) · Roetmangabey (C. atys) · Goudbuikmangabey (C. chrysogaster) · Mutsmangabey (C. galeritus) · Witkruinmangabey (C. lunulatus) · Sanjemangabey (C. sanjei) · Roodkopmangabey (C. torquatus)
Lophocebus:Grijswangmangabey (L. albigena) · Kuifmangabey (L. aterrimus)
Macaca:Beermakaak (M. arctoides) · Assammakaak (M. assamensis) · Macaca brunnescens · Taiwanese makaak (M. cyclopis) · Java-aap (M. fascicularis) · Japanse makaak (M. fuscata) · Macaca hecki · Leeuwmakaak (M. leonina) · Macaca leucogenys · Moormakaak (M. maura) · Resusaap (M. mulatta) · Macaca munzala · Lampongaap (M. nemestrina) · Kuifmakaak (M. nigra) · Temmincks makaak (M. nigrescens) · Grauwarmmakaak (M. ochreata) · Mentawaimakaak (M. pagensis) · Indische kroonaap (M. radiata) · Macaca selai · Macaca siberu · Wanderoe (M. silenus) · Ceylonkroonaap (M. sinica) · Berberaap (M. sylvanus) · Tibetaanse makaak (M. thibetana) · Tonkeanmakaak (M. tonkeana)
Mandrillus:Dril (M. leucophaeus) · Mandril (M. sphinx)
Papio:Groene baviaan (P. anubis) · Gele baviaan (P. cynocephalus) · Papio kindae · Mantelbaviaan (P. hamadryas) · Bruine baviaan (P. papio) · Beerbaviaan (P. ursinus)
Rungwecebus:Rungwecebus kipunji
Theropithecus:Gelada (T. gelada)