Witkeelvaraan

Witkeelvaraan
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2019)
Exemplaar uit Zuid-Afrika.
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Platynota (Varaanachtigen)
Familie:Varanidae (Varanen)
Geslacht:Varanus
Soort
Varanus albigularis
Daudin, 1802
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Witkeelvaraan op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

De witkeelvaraan[2] (Varanus albigularis) is een reptiel uit de familie varanen (Varanidae).

Uiterlijke kenmerken

De lichaamskleur is lichtbruin met donkerbruine dubbele dwarsbanden en knopvormige schubben. De varaan heeft een lange kop met een gewelfde snuit en sterke poten om mee te graven. De lichaamslengte bedraagt ongeveer 100 centimeter met een maximum tot 1,6 meter inclusief de lange staart. De varaan heeft een vrij plompe lichaamsbouw en een stompe kop.[3]

Levenswijze

Het voedsel bestaat uit andere kleinere reptielen, vogels, eieren en ongewervelde dieren zoals slakken en insecten. De witkeelvaraan slikt kleine prooien of stukken van grote prooien in één keer door. De hagedis kauwt niet op het voedsel zoals van leguanen en andere hagedissen bekend is. De witkeelvaraan leeft in een zelf gegraven hol in de grond of in een holle boomstam. De varaan wordt zelf belaagd door vechtarenden en honingdassen, maar ook mensen jagen op de hagedis voor hun vlees. Bij bedreiging wordt de keel opgeblazen en wordt met de staart geslagen.

Voortplanting

Deze solitaire dieren zijn na drie tot vijf jaar geslachtsrijp. De paring vindt plaats in het droge seizoen, zodat de eieren uitkomen aan het begin van het regenseizoen. Een legsel bestaat meestal uit 50 eieren per keer, die na ongeveer 116 tot 118 dagen uitkomen.

Verspreiding en habitat

De witkeelvaraan komt voor in delen van centraal- en zuidelijk Afrika en leeft in de landen Angola, Djibouti, Ethiopië, Kenia, Mozambique, Somalië, Tanzania, Zambia en Zuid-Afrika

De habitat bestaat uit droge, warme gebieden.

Naam en indeling

Ook de naam Kaapse steppevaraan[4] wordt wel gebruikt. De soort werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door François Marie Daudin in 1802. Oorspronkelijk werd de soort beschreven onder de wetenschappelijke naam Varanus albigularis albigularis.

De soortaanduiding albigularis betekent vrij vertaald 'witte keel'; alba = wit en gula = keel.

Ondersoorten

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Varanus albigularis albigularis Daudin, 1802 Angola, Mozambique, Zambia, Zuid-Afrika
Varanus albigularis angolensis Schmidt, 1933 Angola, Zambia
Varanus albigularis microstictus Boettger, 1893 Ethiopië, Somalië, Kenia, Tanzania, Djibouti

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties
Referenties
  1. (en) Witkeelvaraan op de IUCN Red List of Threatened Species.
  2. David Burnie (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp) (2001). Animals (Dieren). Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4.
  3. Stephen Spawls, Kim M. Howell & Robert C. Drewes (2006). Reptiles and Amphibians of East Africa. Bloomsbury, Pagina 77. ISBN 9780713674255.
  4. Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 382. ISBN 90 274 8626 3.
Bronnen
  • (en) – Stephen Spawls, Kim M. Howell & Robert C. Drewes - Reptiles and Amphibians of East Africa – Pagina 77 – 2006 – Bloomsbury – ISBN 9780713674255
  • (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Varanus albigularis - Website Geconsulteerd 5 maart 2019
  • (nl) David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).