Zelfvertaling

De zelfvertaling is de vertaling van een brontekst in een andere taal doeltekst door de auteur van de brontekst.

Basics

Men vindt de zelfvertaling in verschillende situaties, maar het is bijzonder interessant in de literaire context.

De zelfvertaling heeft de aandacht van taalkundigen en vertaling wetenschappers vooral sinds het begin van de 21e eeuw aangetrokken, grotendeels als gevolg van intensief onderzoek in het vertaling gebied in de 20e eeuw. Onderzoek naar Zelfvertaling is ten laatste sinds de publicatie van de eerste editie van Routledge Encyclopedia of Translation Studies in 1998 als een speciaal deel van het gebied van de vertaling onderzoek erkend.

Soorten

  • De zelfvertaling kan zowel vanuit een regelmatige activiteit van de auteur ontstaan als en van een eenmalige handeling, die verschillende oorzaken hebben kan. Een voorbeeld van het laatste geval biedt James Joyce, de twee passages uit zijn Work in Progress (later: Finnegans Wake) zelf heeft vertaald in het Italiaans.[1] Andere relevante gevallen zijn de zelfvertalingen van Stefan George en Rainer Maria Rilke.[2]
  • De zelfvertaling kan enige tijd na voltooiing van de oorspronkelijke ontstaan of zelfs gedurende het ontstaansproces, zodat de twee versies bijna gelijktijdig ontwikkelen en elkaar beïnvloeden.[3]
  • De zelfvertaling kan ook meer dan één (native of verworven) doeltaal betreffen. Dit is het geval met schrijvers als Fausto Cercignani,[4] Alejandro Saravia[5] en Luigi Donato Ventura.[6]
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Siehe Jacqueline Risset, Joyce Translates Joyce, in Comparative Criticism, 6 (1984), S. 3-21
  2. Siehe Dieter Lamping, Die literarische Übersetzung als de-zentrale Struktur: Das Paradigma der Selbstübersetzung, in Harald Kittel (Hrsg.), Geschichte, System, Literarische Übersetzung / Histories, Systems, Literary Translations, Berlin, 1992, S. 212-227.
  3. Rainier Grutman, Self-translation, in Mona Baker en Gabriela Saldanha (Hrsg.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London, 2008, S. 259.
  4. Voor een zelfvertaling uit het Italiaans in het Duits, Engels en Frans, zie https://web.archive.org/web/20200608235823/http://sites.unimi.it/austheod/adagio3l.pdf
  5. Alejandro Saravia is een Boliviaans-Canadese schrijver. Zijn dichtbundel Lettres de Nootka is in het Engels, Frans en Spaans geschreven.
  6. Zie Alide Cagidemetrio, Trilinguismo letterario: il caso americano di Luigi Donato Ventura, in Furio Brugnolo e Vincenzo Orioles (Hrsg.), Eteroglossia e plurilinguismo letterario. II. Plurilinguismo e letteratura, Roma, 2002, S. 377-388.