Cerkiew św. Dymitra w Kijowcu

Cerkiew św. Dymitra
cerkiew parafialna
Ilustracja
Miejsce po cerkwi i groby pierwotnie znajdujące się obok niej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kijowiec

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Wezwanie

św. Dymitra

Historia
Data rozpoczęcia budowy

po 1875

Data zakończenia budowy

pocz. XX wieku

Data poświęcenia

pocz. XX wieku

Data zamknięcia

1915

Data zniszczenia

1915, rozbiórka ruin w 1921

Dane świątyni
Styl

bizantyjsko-rosyjski

Świątynia
• materiał bud.


• cegła

Wieża kościelna
• liczba wież


1

Liczba ikonostasów

1

Ołtarz
• liczba ołtarzy


1

Liczba naw

1

brak współrzędnych

Cerkiew św. Dymitra – prawosławna cerkiew wzniesiona na początku XX wieku w Kijowcu na miejscu trzech starszych świątyń, uszkodzona w czasie I wojny światowej i rozebrana po jej zakończeniu.

Historia

Parafia prawosławna w Kijowcu została utworzona w 1531. Po zawarciu unii brzeskiej przeszła na własność Kościoła unickiego. W 1681 na jej miejscu wzniesiono nową budowlę sakralną, która funkcjonowała przez 45 lat, do budowy trzeciej z kolei cerkwi w Kijowcu. W 1875, wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, cerkiew w Kijowcu przymusowo zmieniła wyznanie na prawosławne. Po tym wydarzeniu we wsi zbudowana została nowa świątynia, reprezentująca styl bizantyjsko-rosyjski[1]. Według wspomnień mieszkańców obiekt ten został uszkodzony podczas I wojny światowej i nie został odnowiony, gdyż prawosławni mieszkańcy wsi wyjechali wcześniej na bieżeństwo. Już po odzyskaniu niepodległości przez Polskę zrujnowana cerkiew została rozebrana, a z uzyskanych cegieł wzniesiono szkołę (na miejscu świątyni[1]), resztę materiału budowlanego sprzedano[2].

W 1936 mieszkańcy wsi wznieśli własnym kosztem nową drewnianą cerkiew, jednak została ona już dwa lata później zniszczona podczas akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej[2][3]. Część wyposażenia nieistniejących kijowieckich cerkwi, w tym kilkanaście ikon, trafiło do cerkwi Opieki Matki Bożej w Kobylanach[4].

Współcześnie (XXI w.) w Kijowcu działa cerkiew Świętego Ducha, zbudowana w latach 80. XX wieku[1].

W sąsiedztwie cerkwi św. Dymitra znajdował się prawosławny cmentarz, z którego przetrwało kilka XIX-wiecznych nagrobków. Wśród nich jest żeliwna płyta z krzyżem z nagrobka Tekli (Fiokły) Pajewskiej, zmarłej w 1887 małżonki miejscowego duchownego, oraz piaskowcowy krzyż na postumencie z kamieni z grobu Nikołaja Pajewskiego, zmarłego w 1890 proboszcza kijowieckiej parafii[1].

Przypisy

  1. a b c d K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński: Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo lubelskie powiat Biała Podlaska. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006, s. 102.
  2. a b J. Hawryluk, Jak Feniks z popiołów.... [dostęp 2014-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-22)].
  3. Zburzona w 1938 r. cerkiew w Kijowcu (powiat bialski)
  4. K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński: Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo lubelskie powiat Biała Podlaska. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006, s. 63.