Cerkiew św. Paraskewy w Krywem
A-888 z 03.10.1995[1] | |||||||||||||||
w ruinie | |||||||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||
Miejscowość | Krywe | ||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Lutowiska | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego | |||||||||||||||
49°15′00,2″N 22°30′46,5″E/49,250056 22,512917 | |||||||||||||||
|
Cerkiew św. Paraskewy w Krywem – parafialna cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1842 w miejscowości Krywe.
Po 1947 wieś całkowicie wysiedlono i zniszczono. Ocalała cerkiew, opuszczona popadła w ruinę.
Historia
Pierwsze wzmianki o tutejszej cerkwi pochodzą z 1589, obecna jest trzecią z kolei, zbudowana w 1842 na miejscu poprzedniej wzmiankowanej w 1756. W 1916 była remontowana i częściowo przebudowywana. Opuszczona po 1947. W 1995 zespół cerkiewny (cerkiew, dzwonnica, cmentarz) wpisano do rejestru zabytków[1]. Obecnie cerkiew w ruinie, brak jej dachu. Mury są w większości zachowane[2]. 3 sierpnia 2011 w ruinach cerkwi odbył się ślub jedynych mieszkańców Krywego, Antoniny i Stanisława Majsterków. W 2012 Gmina Lutowiska przeprowadziła częściowy remont obiektu[3].
-
Elewacja frontowa -
Wnętrze -
Elewacja północna
Ulokowana na wzgórku o nazwie Diłok. Wymurowana z kamienia. To budowla orientowana, dwudzielna z prezbiterium zamkniętym półkoliście i szerszą nawą na rzucie prostokąta[4].
W zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku znajdują się dwie ikony z Krywego: Zaśnięcie Marii (XVII/XVIII w.) i św. Jerzy (XVIII w.)[2].
Otoczenie
Cerkiew otacza wieniec starych lip i jesionów. Obok cerkwi murowana dzwonnica parawanowa na dwa dzwony z drugiej połowy XIX w., obecnie pozbawiona dachu i dzwonów[2]. Na północ od cerkwi resztki zdewastowanego cmentarza parafialnego z kilkoma nagrobkami między innymi Julii i Mikołaja Pisarczyków właścicieli majątku[2][5]. Cmentarz był porządkowany w 1993[3].
Przypisy
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2015-12-12] .
- ↑ a b c d Stanisław Kryciński: Cerkwie w Bieszczadach. Wydawnictwo Stanisław Kryciński, Warszawa 1991, s. 31.
- ↑ a b Piotr Szechyński: Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskiewii w Krywem (ruina) oraz dawny cmentarz cerkiewny i grzebalny. Twoje Bieszczady. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
- ↑ Maciej Skowroński, Arkadiusz Komski, Agata Skowrońska-Wydrzyńska: Cerkwie Bieszczadzkie. Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2001, s. 21. ISBN 83-913147-2-3.
- ↑ Wojciech Krukar, Paweł Luboński, Tadeusz Andrzej Olszański, Paweł Swianiewicz: Bieszczady. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków-Olszanica 1994, s. 281. ISBN 83-85557-09-1.
- p
- d
- e