Cerkiew św. Paraskewy w Uściu Gorlickim
A/773 z dnia 9.05.1995[1] | |||||||||
cerkiew parafialna | |||||||||
Widok od strony prezbiterium | |||||||||
Państwo | Polska | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||
Miejscowość | |||||||||
Wyznanie | |||||||||
Kościół | |||||||||
Parafia | |||||||||
Wezwanie | św. Paraskewa Serbska | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie | |||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||
Położenie na mapie powiatu gorlickiego | |||||||||
49°31′19,2″N 21°08′16,6″E/49,522000 21,137944 | |||||||||
|
Cerkiew św. Paraskewy w Uściu Gorlickim – cerkiew greckokatolicka w Uściu Gorlickim.
Świątynia znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia
Pierwsza cerkiew w Uściu Gorlickim powstała ok. 1539 jako siedziba parafii prawosławnej. W 1691 parafia ta przyjęła unię brzeską i nowa świątynia, wybudowana w 1786, była już cerkwią greckokatolicką. W 1938 w drewnianym budynku namalowano polichromię. Po Akcji „Wisła” cerkiew przejęła parafia rzymskokatolicka, jednak po 1956 okazjonalnie były w niej odprawiane również nabożeństwa w obrządku bizantyjsko-ukraińskim, organizowane przez księdza Wasyla Hrynyka. Od 1997 wyłącznym właścicielem cerkwi jest parafia greckokatolicka.
- Elewacja frontowa
- Elewacja południowa
- Widok ogólny
Architektura i wyposażenie
Cerkiew w Uściu Gorlickim reprezentuje zachodniołemkowski typ budownictwa sakralnego. Jest to budowla trójdzielna. Nad przedsionkiem wznosi się wieża w typie izbicowym, zwieńczona pseudolatarnią z krzyżem. Dach kryty jest blachą. Pseudolatarnie zlokalizowano również ponad nawą i prezbiterium. Dachy kryjące cerkiew są typu namiotowego.
We wnętrzu zachowany osiemnastowieczny ikonostas i polichromia wykonana po 1938. Ikony w rzędzie namiestnym zostały ustawione na rzeźbionych cokołach z postaciami Adama i Ewy pod wizerunkiem Matki Bożej oraz grupy proroków pod ikoną Chrystusa. Z ikonostasu, jaki znajdował się w pierwszej świątyni w Uściu Gorlickim, zachowała się ikona św. Paraskewy, obecnie znajdująca się w Muzeum Historycznym w Sanoku.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2018-08-11] .
Bibliografia
- G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2
- p
- d
- e
|