Chevy Chase

Ten artykuł dotyczy amerykańskiego komika. Zobacz też: inne artykuły o tej nazwie.
Chevy Chase
Ilustracja
Chevy Chase (1990)
Imię i nazwisko

Cornelius Crane Chase

Data i miejsce urodzenia

8 października 1943
Nowy Jork

Zawód

aktor, komik

Współmałżonek

Suzanne Hewitt
(1973–1976; rozwód)
Jacqueline Carlin
(1976–1980; rozwód)
Jayni Luke
(od 1982)

Lata aktywności

od 1967

Multimedia w Wikimedia Commons
Chevy Chase z żoną Jayni Chase w 2007

Chevy Chase, właśc. Cornelius Crane Chase (ur. 8 października 1943 w Nowym Jorku) – amerykański komik i aktor.

Należał do obsady pierwszego sezonu programu NBC Saturday Night Live (1975–1976), za który w 1976 otrzymał dwie nagrody Emmy za znakomity ciągły lub pojedynczy występ aktora drugoplanowego w programie rozrywkowym lub muzycznym i za wybitny scenariusz w serialu komediowym lub muzycznym. Laureat nagrodę Emmy za znakomity scenariusz w programie komediowym lub programie muzycznym The Paul Simon Special (1977).

23 września 1993 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7021 Hollywood Boulevard[1][2].

Wczesne lata

Urodził się w Lower Manhattan[3] w Nowym Jorku jako syn Cathalene Parker (z domu Browning) i Edwarda Tinsleya „Neda” Chase’a[4][5]. Oboje jego rodzice pochodzili z wpływowych rodzin – jego ojciec pracował w wydawnictwie jako redaktor i pisał teksty do magazynów, matka była pianistką i librecistką[5]. Jego rodzina była pochodzenia angielskiego[5], a także miała korzenie szkockie, irlandzkie, niemieckie, szwedzkie i duńskie[5]. Jego rodzice rozwiedli się, gdy Chase miał cztery lata. Jego matka i ojczym, John Cederquist, znęcali się nad nim[6]. Chase kształcił się w Riverdale Country School[7] w dzielnicy Riverdale w Bronksie w Nowym Jorku, zanim został usunięty, gdy nauczyciele mieli dość jego błazeńskich wybryków. Ostatecznie w 1962 ukończył szkołę średnią w Stockbridge School, niezależnej szkole z internatem w Stockbridge w Massachusetts. W semestrze 1962/1963 uczęszczał do Haverford College w Haverford w Pensylwanii. Chase przeniósł się do Bard College w Annandale-on-Hudson w hrabstwie Dutchess stanie Nowy Jork, gdzie studiował program przedmedyczny, który ukończył w 1967, uzyskując tytuł licencjata w dziedzinie języka angielskiego[8]. Pracował jako taksówkarz, kierowca jeżdżący tirem, pomocnik kelnera, kelner, sprzedawca i bileter w teatrze.

Kariera

Debiutował przed kamerami w roli pieszego, który ma przejść przez ulicę w 2–minutowej komedii Walk... Don’t Walk (1968). Był gospodarzem programu o charakterze satyrycznym PBS The Great American Dream Machine (1971–1972), gdzie gościli m.in.: Alan Arkin, Artie Shaw i Jane Fonda. W 1973 wystąpił w off-Broadwayowskiej rewii Lemingi[9]. Wkrótce trafił jako scenarzysta do telewizji NBC, gdzie w latach 1975–1976 prowadził program Saturday Night Live, zanim zastąpił go Bill Murray. Był gospodarzem swojego własnego programu The Chevy Chase Show (1977).

Po udziale w niezależnej komedii The Groove Tube (1974), został dostrzeżony w roli Tony’ego Carlsona w komedii kryminalnej Colina Higginsa Nieczyste zagranie (1978) z Goldie Hawn i zdobył dwie nominacje do Złotego Globu za najlepszy debiut aktorski i dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu[10]. Pojawił się w wideoklipie do piosenki Raya Parkera Jr. „Ghostbusters” (1984) z filmu pod tym samym tytułem i w teledysku do piosenki jednego ze swoich najlepszych przyjaciół Paula Simona „You Can Call Me Al” (1986).

Kandydował do roli Indiany Jonesa w filmie przygodowym Stevena Spielberga Poszukiwacze zaginionej Arki, którą dostał Harrison Ford. Zasłynął jako aktor, który masowo odrzucał propozycje ról mogących przynieść mu prawdziwą sławę i uznanie krytyki – nie chciał grać tytułowej roli w dramacie kryminalnym Paula Schradera Amerykański żigolak i dramacie fantastycznonaukowym Jamesa Camerona Terminator, zrezygnował z głównej roli w komedii romantycznej Rona Howarda Plusk i komedii kryminalnej Kto wrobił królika Rogera?, odrzucił rolę Petera Venkmana w komedii Ivana Reitmana Pogromcy duchów. Przyjął role komediowe w filmach takich jak Golfiarze (1980), Szpiedzy tacy jak my (1985; słynny duet z Danem Aykroydem), Fletch (1985), Trzej amigos (1986) czy Rozkoszny domek (1988).

Rozpoznawalność zapewniła mu kreacja Clarka Griswolda w cyklu komediowym W krzywym zwierciadle, na który składają się następujące tytuły: Wakacje (1983), Europejskie wakacje (1985), Witaj, Święty Mikołaju (1989) i Wakacje w Vegas (1997). Zrezygnował z udziału w filmach – Forrest Gump i American Beauty. Za rolę Nicka Hallowaya w komedii fantastycznonaukowej Johna Carpentera Wspomnienia niewidzialnego człowieka (1992) z Daryl Hannah był nominowany do Nagrody Saturna w kategorii najlepszy aktor.

W latach 2009–2014 wcielał się w rolę niezbyt rozgarniętego Pierce’a Hawthorne’a w serialu komediowym Community.

Życie prywatne

Dwukrotnie rozwiedziony. 19 czerwca 1982 zawarł związek małżeński z Jayni Luke, z którą ma trzy córki, Cydney (ur. 1983), Caley (ur. 1985) i Emily (ur. 1988). Zamieszkał w Bedford w stanie Nowy Jork.

Wybrana filmografia

  • Nieczyste zagranie (1978) jako Tony Carlson
  • Golfiarze (1980) jako Ty Webb
  • Jak za dawnych, dobrych czasów (1980) jako Nicholas „Nick” Gardenia
  • Niebiański pies (1980) jako Browning
  • Hotel „Tęcza” (1981) jako Bruce Thorpe
  • Głowa nie od parady (1981) jako Max Fiedler
  • Układ stulecia (1983) jako Eddie Muntz
  • W krzywym zwierciadle: Wakacje (1983) jako Clark Griswold
  • W krzywym zwierciadle: Europejskie wakacje (1985) jako Clark Griswold
  • Szpiedzy tacy jak my (1985) jako Emmett Fitz-Hume
  • Fletch (1985) jako Irwin „Fletch” Fletcher
  • Ulica Sezamkowa: Łapać tego ptaka (1985) jako prezenter
  • Trzej amigos (1986) jako Dusty Bottoms
  • Rozkoszny domek (1988) jako Andy Farmer
  • Golfiarze II (1988) jako Ty Webb
  • Fletch żyje (1989) jako Irwin „Fletch” Fletcher
  • W krzywym zwierciadle: Witaj, Święty Mikołaju (1989) jako Clark Griswold
  • Same kłopoty (1991) jako Chris Thorne
  • Historia z Los Angeles (1991) jako Carlo Christopher
  • Przypadkowy bohater (1992) jako wydawca
  • Wspomnienia niewidzialnego człowieka (1992) jako Nick Halloway
  • Bohater ostatniej akcji (1993) - w roli siebie samego
  • Gliniarze i Robbersonowie (1994) jako Norman Robberson
  • Pan domu (1995) jako Jack Sturgess
  • W krzywym zwierciadle: Wakacje w Vegas (1997) jako Clark Griswold
  • Brudna robota (1998) jako dr Farthing
  • Dzień bałwana (2000) jako Tom Brandston
  • Kwaśne pomarańcze (2002) jako dyrektor Harbert
  • Odkurzacze (2003) jako pan Punch
  • Nasz włoski mąż (2004) jako Paul Parmesan
  • Ellie Parker (2005) jako Dennis Swartzbaum
  • Funny Money (2006) jako Henry Perkins
  • Zoom: Akademia superbohaterów (2006) jako dr Ed Grant
  • Tylko spokojnie (2009) jako dyrektor Marshall
  • Jutro będzie futro (2010) jako serwisant jacuzzi
  • Community (2009-14; serial TV) jako Pierce Hawthorne
  • Charlie chory z miłości (2014) jako Lester Horn
  • Shelby - pies, który pokochał święta (2014) jako dziadek Geoffrey
  • W nowym zwierciadle: Wakacje (2015) jako Clark Griswold
  • Jutro będzie futro 2 (2015) jako serwisant jacuzzi
  • Ostatnia gwiazda kina (2017) jako Sonny
  • Kto się śmieje ostatni? (2019) jako Al Hart
  • Mr. Dundee. Powrót (2020) jako Chevy
  • Zombie Town (2023) jako Mezmarian

Przypisy

  1. Chevy Chase. Walk of Fame. [dostęp 2024-08-01]. (ang.).
  2. David Ferrell: Hollywood Star Walk: Chevy Chase. „Los Angeles Times”, 11 lutego 2010. [dostęp 2024-08-01]. (ang.).
  3. Chevy Chase. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  4. Chevy Chase Biography (1943–). Film Reference. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  5. a b c d Chevy Chase What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 8 maja 2014. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  6. Chevy Chase says in book he was beaten by mother. Reuters. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  7. Jeff Jarvis: Chevy Chase's New High: Fatherhood. „People”, 12 września 1983. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  8. Chevy Chase. Apple TV. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  9. Chevy Chase. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2024-08-02]. (ang.).
  10. Chevy Chase Awards. AllMovie. [dostęp 2024-08-01]. (ang.).

Bibliografia

  • Ronald L. Smith: Who’s Who in Comedy. Facts on File, 1992, s. 102–103. ISBN 0-8160-2338-7.
  • Rena Fruchter: I’m Chevy Chase...and You’re Not. Virgin Books, 2007. ISBN 1-85227-346-1.

Linki zewnętrzne

  • Chevy Chase w bazie IMDb (ang.)
  • Chevy Chase w bazie Filmweb
  • Chevy Chase w bazie Notable Names Database (ang.)
  • Chevy Chase w bazie Discogs.com (ang.)
  • ISNI: 0000000368556366, 0000000109127508
  • VIAF: 69115086
  • LCCN: n94118722
  • GND: 133017656
  • BnF: 13892406g
  • SUDOC: 17601490X
  • NKC: xx0051892
  • BNE: XX1126699
  • NTA: 071066616
  • PLWABN: 9810560225605606
  • NUKAT: n2010164576
  • Britannica: biography/Chevy-Chase-American-actor
  • NE.se: chevy-chase
  • SNL: Chevy_Chase
  • DSDE: Chevy_Chase