Erozja (stomatologia)

Ten artykuł dotyczy erozji w stomatologii. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Erozja, nadżerka zębów
Erosio dentium
Ilustracja
Erozja wyraźna szczególnie na powierzchniach wargowych górnych siekaczy
Klasyfikacje
ICD-10

K03.2
Nadżerka zębów

Erozja, nadżerka zębów (łac. erosio dentium)[1][2][3] – utrata substancji zęba wskutek działania kwasów nie pochodzących od bakterii na jego powierzchnię[4][5][6]. Kwasy demineralizują szkliwo i zębinę. W miarę jak erozja postępuje, szkliwo traci swoje minerały i staje się cieńsze. Może to prowadzić do odsłonięcia zębiny, co zwiększa nadwrażliwość zębów[7]. Przy braku rekompensacji tego procesu (np. poprzez odpowiednio długie działanie śliny) dochodzi stopniowo do owej utraty substancji zęba[8].

Przyczyny działania takich kwasów na substancję zęba mogą zostać podzielone np. na egzogenne (pochodzące spoza danego organizmu) i endogenne (pochodzące z wewnątrz danego organizmu):

  • przyczyny egzogenne: kwaśne napoje (np. soki owocowe, Cola), kwaśna żywność (np. owoce, jogurty, octy), lekarstwa (kwas askorbinowy, aspiryna) lub np. zawodowa ekspozycja na różne inne kwasy;
  • przyczyny endogenne: kwas żołądkowy (trafiający do jamy ustnej np. wskutek refluksu, regurgitacji czy przewlekłego lub nawracającego wymiotowania. Ostatnie może występować m.in. przy alkoholizmie, anoreksji, bulimii, ciąży lub konsumpcji lekarstw o działaniu emetycznym lub np. przypadłości związane z produkcją śliny (jak np. obniżona jej ilość czy pojemność buforowa)[5][8].

Objawy erozji mogą obejmować utratę połysku szkliwa, zwiększoną nadwrażliwość na bodźce termiczne i chemiczne oraz zmiany w kształcie zębów. W zaawansowanych przypadkach może wystąpić odsłonięcie zębiny i zwiększone ryzyko uszkodzeń strukturalnych zęba[9].

Utrata substancji zęba powodowana erozją może być dodatkowo przyspieszona przez proces abrazji[5].

Utrata substancji zęba wskutek działania kwasów, które pochodzą od bakterii, nazywana jest próchnicą[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. JoannaJ. Szczepańska JoannaJ., ElżbietaE. Pawłowska ElżbietaE., Nadżerki zębów w stomatologii wieku rozwojowego/ Dental Erosion in Paediatric Dentistry, „Dent. Med. Probl.”, 44 (3), 2007, s. 381–389, ISSN 1644-387X [dostęp 2023-04-07]  (ang. • pol.).
  2. AnnaA. Walerczyk AnnaA., ElżbietaE. Paszyńska ElżbietaE., AnnaA. Surdacka AnnaA., Utrata twardych tkanek zębów niepróchnicowego pochodzenia w aspekcie erozji/ Non-carious tooth loss in terms of erosion – a literature review, „Dental Forum”, XLIII (1), 2015, s. 89–96, ISSN 1732-0801 (Druk), ISSN 2300-6099 (Online) [dostęp 2023-04-07]  (pol. • ang.).
  3. ICD-10 - Mediately-Arzneimittel-Liste [online], Mediately [dostęp 2023-04-07]  (niem.).
  4. Fj.F. Lopez-Frias Fj.F. i inni, Clinical measurement of tooth wear: Tooth Wear Indices, „Journal of Clinical and Experimental Dentistry”, 2012, e48–e53, DOI: 10.4317/jced.50592, PMID: 24558525, PMCID: PMC3908810 [dostęp 2023-01-22] .
  5. a b c ThomasT. Weber ThomasT., Memorix Zahnmedizin, wyd. 5, Stuttgart: Georg Thieme Verlag, 2017, s. 69, DOI: 10.1055/b-004-140694, ISBN 978-3-13-240112-9 [dostęp 2023-01-22]  (niem.).
  6. Tooth wear [online], Pocket Dentistry, 9 stycznia 2015 [dostęp 2023-01-22]  (ang.).
  7. Zapobieganie i leczenie erozji i próchnicy zębów – Badania Naukowe [online] [dostęp 2024-08-06]  (pol.).
  8. a b Ensanya Ali AbouE.A.A. Neel Ensanya Ali AbouE.A.A. i inni, Demineralization–remineralization dynamics in teeth and bone, „International Journal of Nanomedicine”, 11, 2016, s. 4743–4763, DOI: 10.2147/IJN.S107624, PMID: 27695330, PMCID: PMC5034904 [dostęp 2023-01-22]  (ang.).
  9. DD. Bartlett DD., & Smith, B.G. N& S., B.G.N. W. & Smith, B.G. N& S., B.G.N., Dental erosion: Diagnosis, prevention and management., „British Dental Journal” (201(7), 399-406. DOI: 10.1038/sj.bdj.4814137), s. 399-406 .
  10. HughH. Silk HughH., Diseases of the Mouth, „Primary Care: Clinics in Office Practice”, 41 (1), 2014, s. 75–90, DOI: 10.1016/j.pop.2013.10.011 [dostęp 2023-01-22]  (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (choroba zębów):
  • LCCN: sh85133216
  • J9U: 987007563348105171