Fiume (1930)

Fiume

Klasa	krążownik ciężki
Typ	Zara
Historia
Stocznia	Stabilimento Tecnico Triestino
Początek budowy	29 kwietnia 1929
Wodowanie	27 kwietnia 1930
Regia Marina
Wejście do służby	23 listopada 1931
Zatonął	29 marca 1941
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 13 500 t pełna: 14 500 t
Długość	180 m
Szerokość	20,6 m
Zanurzenie	7,2 m
Napęd
turbiny parowe o mocy 95 000 KM napędzające 2 śruby
Prędkość	32 w.
Uzbrojenie
8 × 203 mm – 4 x II 16 × 100 mm – 8 x II 6 × 40 mm 8 × 12,7 mm
Wyposażenie lotnicze
2 samoloty rozpoznawcze
Załoga	841
Multimedia w Wikimedia Commons

Fiume – włoski krążownik ciężki typu Zara z okresu II wojny światowej. Okręt nazwano tak dla upamiętnienia adriatyckiego miasta Rijeka (włoskie Fiume).

Pierwszym okrętem typu Zara, którego budowę rozpoczęto był „Fiume”, miało to miejsce 29 kwietnia 1929 roku w stoczni Stabilimento Tecnico Triestino w Trieście. Wodowanie nastąpiło 27 kwietnia 1930 roku, wejście do służby 23 listopada 1931 roku. Po wejściu do służby okręt wszedł w skład pierwszego dywizjonu krążowników, w skład którego wchodziły pozostałe jednostki typu Zara. Okręt w tym czasie brał udział w licznych manewrach morskich, pokazach i rewiach. W jednej z takich rewii, 5 maja 1938 roku, w trakcie wizyty Hitlera we Włoszech wraz z „Fiume” wzięło udział 161 innych jednostek. Główną atrakcją pokazu było ostre strzelanie z dział artylerii głównej krążowników „Zara” i „Fiume” do sterowanego radiem okrętu celu – dawnego krążownika pancernego „San Marco”^[1].

Pierwszą akcją bojową krążownika był udział w hiszpańskiej wojnie domowej, gdzie wspierał działania nacjonalistów w ramach Włoskiego Korpusu Ekspedycyjnego. Po wybuchu II wojny światowej „Zara” działał w rejonie Morza Śródziemnego, gdzie głównym przeciwnikiem Regia Marina była Royal Navy. 7 lipca 1940 roku „Fiume” wziął udział w bitwie koło przylądka Stilo. 11 listopada 1940 roku podczas brytyjskiego ataku na Tarent udało mu się uniknąć uszkodzeń^[2].

28 marca 1941 roku podczas bitwy koło przylądka Matapan „Fiume” i dwa bliźniacze okręty „Pola” i „Zara” zostały w ciemnościach zaskoczone przez 3 brytyjskie pancerniki, które wykorzystały przewagę, jaką dawał im radar, i zaatakowały włoskie krążowniki z bliska przy pomocy ostrzału artyleryjskiego i torped. „Fiume” został oświetlony przez reflektory pancernika „Warspite” z odległości 2700 metrów, a następnie ostrzelany i trafiony 4 pociskami 381 mm. W następnych minutach okręt został trafiony przez 4 pociski 381 mm wystrzelone z pancernika „Valiant”. W wyniku ostrzału „Fiume” doznał poważnych uszkodzeń, zaczął płonąć, jedna z jego wież artylerii głównej wpadła do wody. Okręt pozostawał na powierzchni przez 45 minut, a następnie zatonął. Z jego załogi zginęło 812 osób, w tym dowódca okrętu Giorgio Giorgis^[2].

• Vincent O'Hara: Struggle for the Middle Sea: The Great Navies at War in the Mediterranean Theater, 1940–1945. Annapolis: Naval Institute Press, 2009. ISBN 978-1-59114-648-3.
• Maurizio Brescia: Mussolini’s Navy: A Reference Guide to the Regia Marina 1930–1945. Barnsley Seafort, 2012. ISBN 1-84832-115-5.
• www.marina.difesa.it. [dostęp 2009-08-09]. (wł.).
• Adam Śmigielski. Historia włoskiego krążownika Zara. „Morze”. 7 1990. 7. s. 22-23.