Fosforek glinu

Fosforek glinu
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
fosforek glinu(III)
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

AlP

Masa molowa

57,96 g/mol

Wygląd

ciemnoszare lub ciemnożółte kryształy o zapachu czosnku[1]

Identyfikacja
Numer CAS

20859-73-8

PubChem

30332

Właściwości
Gęstość
2,40 g/cm³[2]; ciało stałe
Rozpuszczalność w wodzie
reaguje z wodą[2]
Temperatura topnienia

2550 °C[2]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanego źródła[1]
Płomień Czaszka i skrzyżowane piszczele Środowisko
Niebezpieczeństwo
Zwroty H

H260, H300, H311, H400, EUH029, EUH032

Zwroty P

brak wiarygodnych danych

NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[3]
4
4
2
W
Numer RTECS

BD1400000

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Fosforek glinu, AlP – nieorganiczny związek chemiczny glinu i fosforu. Stosowany jest jako insektycyd i rodentycyd[4], posiada właściwości półprzewodnikowe[5].

Reaguje z wodą oraz z kwasami z wydzieleniem fosforowodoru[6]:

AlP + 3H
2
O Al(OH)
3
+ PH
3
AlP + 3H+
Al3+
+ PH
3

Wydzielanie się silnie trującego fosforowodoru jest przyczyną wielu zatruć o wysokiej śmiertelności (rzędu 60–80%). Ma to miejsce zwłaszcza w krajach rozwijających się, w których powszechne jest stosowanie fosforku glinu jako pestycydu. Duża część tych zatruć ma podłoże samobójcze[7].

  • Tzw. „tabletki ryżowe” zawierające fosforek glinu dostępne w Iranie
    Tzw. „tabletki ryżowe” zawierające fosforek glinu dostępne w Iranie

Przypisy

  1. a b Aluminium phosphide, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 5560 [dostęp 2024-09-02]  (niem. • ang.).
  2. a b c CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-45, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).
  3. Aluminum phosphide, [w:] CAMEO Chemicals [online], National Oceanic and Atmospheric Administration [dostęp 2024-09-02]  (ang.).
  4. Dyrektywa Komisji 2009/95/WE z dnia 31 lipca 2009 r. zmieniająca dyrektywę 98/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w celu włączenia fosforku glinu uwalniającego fosfinę jako substancji czynnej do załącznika I do tej dyrektywy, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej”, Dz. Urz. UE L 201 z 01.08.2009, CELEX: 32009L0095 .
  5. D.E.C.D.E.C. Corbridge D.E.C.D.E.C., Phosphorus. An Outline of its Chemistry, Biochemistry, and Technology, wyd. 5, Amsterdam: Elsevier, 1995, ISBN 0-444-89307-5 .
  6. A.F.A.F. Holleman A.F.A.F., E.E. Wiberg E.E., Inorganic Chemistry, San Diego: Academic Press, 2001, ISBN 0-12-352651-5 .
  7. FarkhondeF. Jamshidi FarkhondeF. i inni, Badanie profilu laboratoryjnego u pacjentów po zatruciu fosforkiem glinu w południowo-zachodnim Iranie w latach 2010–2015, „Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii”, 66 (3), 2016, s. 149–157, DOI: 10.5114/amsik.2016.66399  (ang. • pol.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):
  • LCCN: sh85004030
  • GND: 4356927-4
  • J9U: 987007294742805171