Funkcja lokalnie całkowalna

Funkcja lokalnie całkowalna – funkcja, która jest całkowalna na każdym zbiorze zwartym, ale może nie być całkowalna na zbiorach otwartych. Takie funkcje mają zastosowanie w analizie funkcjonalnej i odgrywają także ważną rolę w teorii dystrybucji. Pojęcie funkcji lokalnie całkowalnych można uogólnić do pojęcia funkcji lokalnie p-całkowalnych.

Definicja

Zdefiniujemy funkcje lokalnie całkowalne oraz przestrzeń funkcyjną L l o c 1 . {\displaystyle L_{\mathrm {loc} }^{1}.} Niech Ω R n {\displaystyle \Omega \subset \mathbb {R} ^{n}} będzie zbiorem otwartym i niech f : Ω C {\displaystyle f\colon \Omega \to \mathbb {C} } będzie funkcją mierzalną względem miary Lebesgue’a. Funkcję f {\displaystyle f} nazwiemy lokalnie całkowalną, jeśli dla każdego zbioru zwartego K Ω {\displaystyle K\subset \Omega } całka Lebesgue’a jest skończona, czyli

K | f ( x ) | d x < . {\displaystyle \int _{K}|f(x)|\,\mathrm {d} x<\infty .}

Zbiór wszystkich takich funkcji oznaczymy L loc 1 ( Ω ) {\displaystyle {\mathcal {L}}_{\operatorname {loc} }^{1}(\Omega )} [1]. Jeśli utożsamimy ze sobą te funkcje z L loc 1 ( Ω ) , {\displaystyle {\mathcal {L}}_{\operatorname {loc} }^{1}(\Omega ),} które są równe prawie wszędzie, to otrzymamy w ten sposób przestrzeń unormowaną L loc 1 ( Ω ) {\displaystyle L_{\operatorname {loc} }^{1}(\Omega )} [2].

Równoważna definicja wypływa z teorii dystrybucji:

L loc 1 ( Ω ) := { f L 0 ( Ω ) | R n f ( x ) ϕ ( x ) d x < ,   ϕ D ( Ω ) } , {\displaystyle L_{\operatorname {loc} }^{1}(\Omega ):=\left\{f\in L^{0}(\Omega )\,\left|\,\int _{\mathbb {R} ^{n}}f(x)\phi (x)\,\mathrm {d} x<\infty ,\ \phi \in {\mathcal {D}}(\Omega )\right.\right\},}

gdzie L 0 ( Ω ) {\displaystyle L^{0}(\Omega )} oznacza przestrzeń funkcji mierzalnych z Ω {\displaystyle \Omega } do R {\displaystyle \mathbb {R} } (ściślej: klas równoważności funkcji mierzalnych, które są równe prawie wszędzie), a D ( Ω ) C c ( Ω ) {\displaystyle {\mathcal {D}}(\Omega )\cong C_{c}^{\infty }(\Omega )} jest przestrzenią funkcji testowych.

Przykłady

  • Funkcja charakterystyczna nieograniczonego zbioru Ω R n {\displaystyle \Omega \subset \mathbb {R} ^{n}} jest lokalnie całkowalna, ale nie jest całkowalna.
  • Wszystkie funkcje ciągłe są lokalnie całkowalne.
  • Wszystkie funkcje z przestrzeni L p {\displaystyle L^{p}} są lokalnie całkowalne.
  • Funkcja dana wzorem
f ( x ) = { 1 x x 0 0 x = 0 {\displaystyle f(x)={\begin{cases}{\frac {1}{x}}&x\neq 0\\0&x=0\end{cases}}}
nie jest lokalnie całkowalna, bo nie jest całkowalna na żadnym zbiorze zwartym zawierającym x = 0. {\displaystyle x=0.}

Funkcja lokalnie p-całkowalna

Analogicznie do L l o c 1 ( Ω ) {\displaystyle L_{\mathrm {loc} }^{1}(\Omega )} możemy zdefiniować również przestrzeń L l o c p ( Ω ) . {\displaystyle L_{\mathrm {loc} }^{p}(\Omega ).} Niech Ω R n {\displaystyle \Omega \subset \mathbb {R} ^{n}} będzie zbiorem otwartym lub σ-zwartym. Mierzalną w sensie Lebesgue’a funkcję f : Ω C {\displaystyle f\colon \Omega \to \mathbb {C} } nazwiemy lokalnie p-całkowalną, jeśli wyrażenie

K | f ( x ) | p d x {\displaystyle \int _{K}|f(x)|^{p}\,\mathrm {d} x}

istnieje dla ustalonego p 1 {\displaystyle p\geqslant 1} wszystkich zbiorów zwartych K Ω {\displaystyle K\subset \Omega } [3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Otto Forster: Analysis. Band 3: Maß- und Integrationstheorie, Integralsätze im Rn und Anwendungen, 8. verbesserte Auflage. Wiesbaden: Springer Spektrum, 2017, s. 58. ISBN 978-3-658-16745-5. (niem.).
  2. Mathworld: LocallyIntegrable. [dostęp 2021-04-14]. (ang.).
  3. Juha Heinonen: Lectures on analysis on metric spaces. Springer, 2001, s. 5. ISBN 0-387-95104-0. (niem.).