Języki jukagirskie
Ten artykuł od 2022-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Języki jukagirskie – rodzina dwóch języków Jukagirów żyjących w północno-wschodniej Syberii, zwłaszcza w dolinie rzeki Kołymy. Obecnie używane przez około 370 osób[1]. Silnie zagrożone wymarciem. Zwyczajowo zaliczane do języków paleoazjatyckich[2], pod względem genetycznym bywają klasyfikowane jako odrębne w rodzinie języków uralskich (część językoznawców określa tę rodzinę jako uralsko-jukagirską). Istnieje ubogie piśmiennictwo w językach Jukagirów (głównie słowniki stworzone przez naukowców), używana jest nieco zmodyfikowana cyrylica.
Klasyfikacja genetyczna
- nadrodzina hipotetyczna – języki uralsko-jukagirskie
- rodzina – języki jukagirskie
- język jukagirski północny (północnojukagirski, tundrowy, tundrowo-jukagirski)
- język jukagirski południowy (południowojukagirski, kołymski, kołymsko-jukagirski)
- rodzina – języki jukagirskie
Grupy i języki | Liczba mówiących | Kraje |
---|---|---|
północnojukagirski (tundrowy, tundrowo-jukagirski) | 370 | Rosja |
południowojukagirski (kołymski, kołymsko-jukagirski, leśno-jukagirski) | 370 | Rosja |
Cechy języków jukagirskich
- Fonemy sz i ż nie występują w języku tundrowym.
- Rzeczownik posiada 7 przypadków.
- Czasownik odmienia się.
- Brak przymiotników. Ich funkcję pełnią czasowniki wyrażające cechy.
- Występują osobne gramatyczne konstrukcje dla wyrażenia akcentu logicznego.
- W słownictwie dużo zapożyczeń z języków sąsiednich ludów.
Alfabet
А а | Аа аа | Б б | В в | Г г | Ғ ғ | Д д | Дь дь |
Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и | Ии ии | Иэ иэ | Й й |
К к | Л л | Ль ль | М м | Н н | Нь нь | Ң ң | О о |
Оо оо | Ö ö | П п | Р р | С с | Сь сь | Т т | У у |
Уу уу | Уö уö | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ |
Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Informacje nt. języka jukagiskiego (ang.)
- Próbka języka północnojukagirskiego – Deklaracja Praw Człowieka
- p
- d
- e
Niwchijsko-ajnoskie[A] | |
---|---|
Czukocko-kamczackie | |
Jenisejskie | |
Jukagirskie |
- ↑ pokrewieństwo wątpliwe
- Britannica: topic/Yukaghir-language, topic/Kolyma-Yukaghir-language
- БРЭ: 4932162, 4932152
- DSDE: jukagiriske_sprog