Kamienica Fukierowska w Warszawie
nr rej. 488 z 1.07.1965[1] | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Miejscowość | Warszawa | ||
Adres | Rynek Starego Miasta 27, ul. Piwna 44 | ||
Styl architektoniczny | klasycyzm | ||
Ważniejsze przebudowy | Szymona Bogumiła Zuga, Wacława Podlewskiego | ||
Zniszczono | 1944 | ||
Odbudowano | 1947-1953 | ||
Pierwszy właściciel | Henryk Maria Fukier | ||
Położenie na mapie Warszawy | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||
52°14′58,19″N 21°00′40,17″E/52,249497 21,011158 | |||
|
Kamienica Fukierowska[2] – kamienica na warszawskim Starym Mieście pomiędzy Rynkiem Starego Miasta a ul. Piwną, pod adresami Rynek 27 i Piwna 44.
Opis
W XV wieku na terenie zajmowanym obecnie przez kamienicę znajdowały się dwa drewniane domy, które spaliły się prawdopodobnie podczas pożaru w 1544 roku. W 1552 roku zostały zastąpione murowaną kamienicą wykonaną przez Jerzego Korba. Cegła, z której ją wzniesiono, miała jeszcze cechy gotyckie. W wyniku remontu przeprowadzonego w 1647 z inicjatywy ówczesnego właściciela – burmistrza warszawskiego Baltazara Strubicza – część frontowa uzyskała połączenie z oficyną za pomocą ganków. W 1661 roku kamienica miała trzy kondygnacje i niską sień biegnącą przez całą szerokość budynku. Po przebudowie w 1718 roku uzyskała jeszcze jedną kondygnację, a dziedziniec krużgankowy uzyskał ostateczny kształt.
W 1782 roku kamienica otrzymała nową fasadę od strony rynku zaprojektowaną przez Szymona Bogumiła Zuga. W tym samym czasie salę na pierwszym piętrze zdobiły dekoracje malarskie zniszczone podczas II wojny światowej. W 1810 roku kamienica stała się własnością kupieckiej rodziny Fukierów i od tamtej pory mieści się tam popularna winiarnia, a w piwnicach składy winne. Na zachowanym do dzisiaj kamiennym portalu prowadzącym do kamienicy z rynku dodano herb nowych właścicieli i inicjały Floriana Fukiera. Kamienica, kilkakrotnie remontowana i dekorowana w pierwszych dziesięcioleciach XX w., została uszkodzona w 1939, a w 1944 zniszczona w znacznym stopniu. Zniszczenia budynku w czasie wojny szacowani na ok. 55%[3]. Zachowały się piwnice, fragmenty murów przyziemia, portale i część sklepień parteru). Odbudowana w latach 1947–1953 według projektu Wacława Podlewskiego otrzymała bryłę, imitującą tę z końca XVIII w., a także współczesne dekoracje, m.in. w formie malowidła inspirowanego wzorem pasa kontuszowego na fasadzie. Sale winiarni nawiązują do wczesnego klasycyzmu.
Na renesansowym dziedzińcu odnowione zostały arkady. W sieni znajduje się mały, drewniany okręcik oraz godło kupieckie. Kamienica posiada stare, żelazne ganki od strony Piwnej, balustrady schodowe, kratki nadproże i bardzo obszerną piwnicę, w której znajdowała się słynna winiarnia Fukierów.
Kamienica została odbudowana po II wojnie światowej przez Stowarzyszenie Historyków Sztuki, na podstawie pozwolenia z 1949 r. W kamienicy mieści się siedziba Stowarzyszenia Historyków Sztuki[4] wraz z Biblioteką SHS (1953) i Muzeum Fukierowskim SHS (1973). Parter kamienicy jest zajmowany przez restaurację „U Fukiera”.
W 1965 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków[1].
Zobacz też
- Henryk Maria Fukier
Przypisy
- ↑ a b Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 września 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 54. [dostęp 2022-12-29].
- ↑ Jerzy Łoziński, Andrzej Rottermund (red.): Katalog zabytków sztuki. Miasto Warszawa. Część I – Stare Miasto. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczna i Filmowe, 1993, s. 252. ISBN 83-221-0628-9.
- ↑ Karol Małcużyński, Wacław Wojnacki: Zwiedzamy nową Warszawę. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1950, s. 77.
- ↑ Kamienica Fukierowska. [w:] Stowarzyszenie Historyków Sztuki [on-line]. shs.pl. [dostęp 2018-05-06].
Bibliografia
- K. Mórawski, W. Głębocki, Bedeker warszawski, Warszawa, lipiec 2008, wyd. Trio, ISBN 83-207-1525-3, s. 75, 76.
- Stowarzyszenie Historyków Sztuki. 1934-2014, red. A. Badach, A.S. Czyż, Warszawa 2014.
Linki zewnętrzne
- Archiwalne widoki kamienicy w bibliotece Polona