Kazimierz Tadeusz Majewski

Ten artykuł dotyczy pułkownika Tadeusza I Majewskiego. Zobacz też: inne postaci noszące imię i nazwisko „Tadeusz Majewski”.
Kazimierz Tadeusz Majewski
Ilustracja
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

7 lutego 1894
Słoboda Komarowce

Data śmierci

1940

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

23 Pułk Piechoty

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941) Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Brygidy Heleny Majewskiej na cmentarzu Bródnowskim, będący symbolicznym grobem męża i brata – Waleriana Petza (1904–1940), kapitana Wojska Polskiego zamordowanego w Charkowie

Kazimierz Tadeusz Majewski[a], ps. „Szmigiel”, „Maj” (ur. 7 lutego 1894 w Słobodzie Komarowcach, zm. 1940) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari (nadanego trzykrotnie[b]).

Życiorys

Urodził się 7 lutego 1894 roku we wsi Słoboda Komarowce położonej na terytorium ówczesnego Księstwa Bukowiny, w rodzinie Mieczysława i Malwiny z Gorczyńskich[3]. Ukończył Seminarium Nauczycielskie we Lwowie. 1 listopada 1910 roku został członkiem IV Polskiej Drużyny Strzeleckiej we Lwowie, a w 1912 roku członkiem Narodowego Związku Robotniczego[4]. W tym samym roku ukończył Szkołę Podchorążych PDS w stopniu kadeta-plutonowego[2]. W maju 1914 został wyznaczony na stanowisko komendanta XXV PDS w Brodach[2].

W latach 1914–1917 walczył w Legionach Polskich. Był oficerem 1 pułku piechoty Legionów. 2 lipca 1915 roku awansował na chorążego, a 1 kwietnia 1916 roku na podporucznika[5]. 15 sierpnia 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, został wcielony do cesarskiej i królewskiej Armii[4]. Pełnił służbę w c. i k. Pułku Piechoty Nr 20, a od marca 1918 roku w c. i k. Pułku Piechoty Nr 46. W 1918 roku był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, komendantem Okręgu „Równe”. W czasie wojny z bolszewikami dowodził kompanią 35 pułku piechoty, a w listopadzie 1921 III batalionem[6].

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 362. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7]. 10 lipca 1922 roku został zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki zastępcy dowódcy 83 pułku piechoty w Kobryniu z równoczesnym przeniesieniem z 35 pp[8][9][10]. 12 kwietnia 1927 roku prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z dniem 1 stycznia 1927 roku i 27. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 26 kwietnia 1928 roku otrzymał przeniesienie do 73 pułku piechoty w Katowicach na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[12][13]. 3 sierpnia 1931 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy 38 pułku piechoty w Przemyślu[14][15][16]. W tym czasie obowiązki służbowe łączył z społeczną funkcją członka oddziału Polskiego Białego Krzyża w Przemyślu[17]. 17 grudnia 1933 roku prezydent RP nadał mu stopień pułkownika z dniem 1 stycznia 1934 roku w korpusie oficerów piechoty i 2. lokatą[18][19]. Pułkiem dowodził do 8 maja 1939[20], a następnie objął dowództwo nowo utworzonej Pomorskiej Brygady Obrony Narodowej w Świeciu[21].

W czasie kampanii wrześniowej dowodził Oddziałem Wydzielonym „Chojnice”[22]. Przed zmierzchem 3 września 1939 roku przeprawił się przez Wisłę. W koszarach w Chełmnie zorganizował punkt zborny dla żołnierzy, którym udało się przeprawić lub przepłynąć rzekę. 4 września na czele oddziału rozbitków wyruszył z Chełmna do Torunia przez Chełmżę. Po drodze przyłączali się kolejni rozbitkowie. Wieczorem tego samego dnia do Torunia przyprowadził ok. 4000 żołnierzy, w większości bez broni. Wielu było w cywilnych ubraniach bądź miało niekompletne umundurowanie. 5 września zorganizował kombinowany pułk piechoty, który wszedł w skład 27 Dywizji Piechoty. 9 września przekazał dowództwo oddziału podpułkownikowi Janowi Szewczykowi[23]. 11 września 1939 roku objął dowództwo nad 23 pułkiem piechoty[24].

Od października 1939 roku był członkiem konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski. Pełnił funkcję komendanta Okręgu ZWZ Wołyń w Równem. 31 maja 1940 roku w Równem w mieszkaniu J. Dynakowskiej przy ul. 3 maja nr 310 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD na skutek zdrady podporucznika rezerwy Bolesława Zymona ps. „Bolek”, „Waldy Wołyński”, który pełnił funkcję szefa sztabu i kierownika działu organizacyjnego Komendy Okręgu ZWZ Wołyń[25][26]. 13 listopada 1940 roku skazany wyrokiem Sądu Obwodowego w Łucku na karę śmierci[27]. Dalsze losy nieznane. Jego grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 26K-2-26).

Kazimierz Tadeusz Majewski był żonaty z Brygidą Heleną z Petzów, ps. „Agnieszka” (1894–1983), łączniczką sztabu 7 pułku piechoty Legionów Armii Krajowej w powstaniu warszawskim, z którą miał dwóch synów: Mieczysława Gwido (ur. 7 listopada 1920 roku) i Leszka Tadeusza (ur. 10 stycznia 1924 roku)[28][29][30].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

  1. ↑ Do stycznia 1934 roku w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Tadeusz I Majewski”, w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko, w tym Tadeusza II Majewskiego. W styczniu 1934 roku ogłoszono sprostowanie imienia pułkownika Majewskiego z „Tadeusz I” na „Kazimierz Tadeusz”[1].
  2. ↑ Kazimierz Tadeusz Majewski 30 marca 1934 w kwestionariuszu kawalera Orderu Virtuti Militari napisał: „nr 1653 jest to numer krzyża, który posiadam, a który otrzymałem za wojnę polsko-rosyjską. Nr 7104 i nr 7610, są to numery krzyży, przyznane mi za działalność w b. 1 pp Leg. Pol. i w POW KN III, lecz dotychczas ani krzyży, ani żadnych zaświadczeń na te krzyże nie otrzymałem”[2].
  3. ↑ Kazimierz Tadeusz Majewski we wspomnianym kwestionariuszu podał, że Krzyż Walecznych został mu nadany sześciokrotnie[4]. Jak widać na załączonej fotografii na mundurze nosił Krzyż Walecznych z trzema okuciami[41].

Przypisy

  1. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 23.
  2. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 4.
  3. ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
  4. ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 3.
  5. ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 16.
  6. ↑ Wniosek ↓, 2.
  7. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 25.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922, s. 544.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 364, 402.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 317, 346.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 117.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 140.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 87, 167.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931, s. 233.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 20, 568.
  16. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 593.
  17. ↑ Kopeć 1933 ↓, s. 95.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 18 grudnia 1933, s. 301.
  19. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 9, w marcu 1939 nadal zajmował 2. lokatę.
  20. ↑ Krupop 2017 ↓, s. 52.
  21. ↑ Pindel 1979 ↓, s. 49.
  22. ↑ Pindel 1979 ↓, s. 150, 152, 155, 210.
  23. ↑ Ciechanowski 1983 ↓, s. 21, 47, 52, 65, 86, 106, 109, 149, 22–223, 225, 226, 228–230, 246, 248, 256, 267, 286, 288.
  24. ↑ Zapolski-Downar 1989 ↓, s. 375, 379–380.
  25. ↑ Bartłomiej Szyprowski, Sprawa Bolesława Zymona przed Sądem Kapturowym przy KG ZWZ, Wojskowy Przegląd Prawniczy Nr 2, Warszawa 2014, ISSN 0137-7272, s. 4. Autor powołał się na depeszę nr 1847 Iwana Sierowa z 2 czerwca 1940 roku opublikowaną w: Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku, tom 3, cz. 1 Polskie podziemie 1939–1941. Od Wołynia do Pokucia, Warszawa 2004, s. 239–241.
  26. ↑ Zapolski-Downar 1989 ↓, s. 375, 376.
  27. ↑ Krupop 2017 ↓, s. 46.
  28. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  29. ↑ Majewski Kazimierz Tadeusz. [w:] Serwis Polska Podziemna : Dział „Postacie” [on-line]. Radosław „Butryk” Butryński. [dostęp 2023-01-08].
  30. ↑ Helena Brygida Majewska. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2023-01-08].
  31. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 1, 4.
  32. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 19 marca 1921, s. 481, jako Ostroróg-Majewski Tadeusz kpt. 35 pp.
  33. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-09].
  34. ↑ Kolekcja ↓, s. 5.
  35. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 7.
  36. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 2.
  37. ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100.
  38. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-09].
  39. ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468.
  40. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11 listopada 1936. 
  41. ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
  42. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 15 marca 1923, s. 184.
  43. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922, s. 69.
  44. ↑ Monitor Polski nr 178, poz. 386. 1928-08-04. [dostęp 2023-01-08].
  45. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1928, s. 261.

Bibliografia

  • de Majewski (Ostroróg-Majewski) Kazimierz Tadeusz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.67-5933 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-07].
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
  • de Majewski (Ostroróg-Majewski) Kazimierz Tadeusz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.89-8429 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-07].
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Konrad Ciechanowski: Armia „Pomorze” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1983. ISBN 83-11-06793-7.
  • „Oświata - to potęga” : Wydawnictwo pamiątkowe z okazji obchodu 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Józef Kopeć (red.). Przemyśl: nakł. Okręgowego Zarządu Polskiego Białego Krzyża, listopad 1933.
  • Jakub Krupop: 24 Dywizja Piechoty. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2017, seria: Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939. ISBN 978-83-7945-616-1.
  • Kazimierz Pindel: Obrona Narodowa 1937-1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979. ISBN 83-11-06301-X.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Michał Zapolski-Downar. Działania 23 Pułku Piechoty im. płk Lisa-Kuli w wojnie obronnej 1939 r. w świetle relacji. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (129), 1989. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.