Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny
L.XII.49/30/21 z 09.04.1930[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Elewacja boczna
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Harklowa

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej

Wezwanie

Narodzenia NMP

Historia
Data zakończenia budowy

koniec XV w.

Dane świątyni
Świątynia
• materiał bud.


• drewno

Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowy Targ
Mapa konturowa gminy wiejskiej Nowy Targ, po prawej znajduje się punkt z opisem „Harklowa, kościół drewniany”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Harklowa, kościół drewniany”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Harklowa, kościół drewniany”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Harklowa, kościół drewniany”
Ziemia49°28′35,0″N 20°10′05,6″E/49,476389 20,168222
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Harklowej – drewniany rzymskokatolicki kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, zbudowany pod koniec XV w., znajdujący się w miejscowości Harklowa.

Obiekt znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Historia

Późnogotycka świątynia należy do grupy kościołów podhalańskich. Została wzniesiona pod koniec XV w. na miejscu wcześniejszej świątyni i przejęła jej cechy. W XIX w. dokonano znacznych przekształceń, które niekorzystnie odbiły się na architekturze kościoła[2].

Architektura i wyposażenie

Jest budowlą jednonawową, trójdzielną, orientowaną. Ściany kościoła oszalowano. W bryle kościoła można wyróżnić prezbiterium, nawę oraz wieżę. Prezbiterium, podobnie jak w innych świątyniach podhalańskich, zamknięte jest prostokątnie. Od północy przylega do niego zakrystia. Nawa sąsiaduje z okazałą czworoboczną kaplicą wzniesioną w 1866, którą nakrywa kopuła z wieloboczną latarnią. Po południowej stronie nawy znajduje się kruchta boczna dobudowana w XVIII wieku. Nad prezbiterium i nawą wybudowano dach jednokalenicowy, dwuspadowy, kryty gontem. Na kalenicy w 1877 dodano neogotycką wieżyczkę na sygnaturkę. Dominującym elementem bryły kościoła jest wybudowana w XVII wieku izbicowa wieża zwieńczona ostrosłupowym hełmem. Całą świątynię otaczają otwarte soboty.

  • Elewacja północna
    Elewacja północna
  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Soboty i wejście boczne
    Soboty i wejście boczne

Około roku 1500 wnętrze kościoła ozdobiono polichromią patronową. Była ona przemalowywana czterokrotnie. Malowidła obecnie pokrywające sklepienie i ściany pochodzą 1935. Oryginalne XVI-wieczne dekoracje patronowe zachowały się jedynie we fragmentach, głównie na stropie przedsionka pod wieżą. Do powtarzających się motywów należą orszak myśliwski, jeleń i para gołębi. Z czasu budowy pochodzą gotyckie portale ostrołukowe z ornamentem sznurowym w drzwiach do zakrystii i w kruchcie południowej. Okna, zgodnie z dawną tradycją, umieszczone zostały jedynie na ścianie południowej. Do belki tęczowej przybita jest deska zdobiona ornamentem patronowym, stanowiąca niegdyś element dawnego stropu. Na belce znajduje się również barokowy krucyfiks i wycięte z desek malowane postaci świętych.

W skład wyposażenia świątyni wchodzi pięć ołtarzy. Ołtarz główny reprezentuje styl późnobarokowy. Umieszczono w nim obrazy z XVI-wiecznego gotyckiego tryptyku wchodzącego w skład pierwotnego wyposażenia kościoła. W polu środkowym znajduje się przedstawienie Świętej Rodziny, zaś po bokach namalowane są postacie świętych. W zwieńczeniu umieszczono obraz Zwiastowania pochodzący z nasady tryptyku. Dwa barokowe ołtarze boczne pochodzą z XVIII wieku. W tym samym okresie wykonano również dwa ołtarze rokokowe umieszczone w kaplicy. Pierwotnie znajdowały się one w kościele w Maciejowcach na Słowacji. W skład wyposażenia wchodzi również XVIII-wieczna ambona oraz kamienna chrzcielnica z 1731.

Otoczenie

Teren kościelny otoczony jest przez murek z bramkami nakrytymi gontowymi, baniastymi hełmami.

Przypisy

  1. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. [dostęp 2019-01-01].
  2. ↑ Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 317, 318. ISBN 978-83-60538-61-6.

Bibliografia

  • Ryszard Brykowski, Marcin Kornecki, Drewniane kościoły w Małopolsce Wschodniej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, Wrocław 1984 s.73 ISBN 8304-00909-9
  • Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, ss. 81, 82 ISBN 83-89188-08-2
  • Praca zbiorowa, Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, Kraków 2010, ss. 317, 318 ISBN 978-83-60538-61-6
  • p
  • d
  • e
Gotyckie kościoły drewniane na Podhalu