Kryterium Dirichleta zbieżności jednostajnej szeregów funkcyjnych

Kryterium Dirichleta – warunek wystarczający zbieżności jednostajnej szeregu funkcyjnego postaci

n = 1 f n ( x ) g n ( x ) . {\displaystyle \sum _{n=1}^{\infty }f_{n}(x)g_{n}(x).}

Nazwa pochodzi od nazwiska Petera Gustawa Dirichleta.

Kryterium

Niech ( f n ) n = 1 {\displaystyle (f_{n})_{n=1}^{\infty }} i ( g n ) n = 1 {\displaystyle (g_{n})_{n=1}^{\infty }} będą takimi ciągami funkcji skalarnych określonych na wspólnej dziedzinie A , {\displaystyle A,} że

  • istnieje taka liczba dodatnia M {\displaystyle M} że dla wszystkich liczb naturalnych n {\displaystyle n} oraz wszystkich elementów x {\displaystyle x} należących do A : {\displaystyle A{:}}
| i = 1 n f i ( x ) | M , {\displaystyle \left|\sum _{i=1}^{n}f_{i}(x)\right|\leqslant M,}
  • dla każdego x {\displaystyle x} ze zbioru A {\displaystyle A} ciąg ( g n ( x ) ) n = 1 {\displaystyle (g_{n}(x))_{n=1}^{\infty }} jest monotoniczny oraz zbieżny jednostajnie do 0. {\displaystyle 0.}

Wówczas szereg funkcyjny

n = 1 f n ( x ) g n ( x ) {\displaystyle \sum _{n=1}^{\infty }f_{n}(x)g_{n}(x)}

jest zbieżny jednostajnie w zbiorze A . {\displaystyle A.}

Istnieje wersja powyższego kryterium dla całek niewłaściwych, mianowicie kryterium Dirichleta zbieżności całek niewłaściwych.

W przypadku, gdy ( g n ) {\displaystyle (g_{n})} jest monotonicznym ciągiem liczbowym zbieżnym do 0 , {\displaystyle 0,} kryterium Dirichleta można uogólnić na szeregi w przestrzeniach Banacha. Szczególnym przypadkiem powyższego kryterium jest kryterium Dirichleta dla szeregów liczbowym (tj. przypadek, gdy A {\displaystyle A} jest zbiorem jednoelementowym).

Kryterium Dirichleta o zbieżności szeregów liczbowych

Jeżeli ciąg sum częściowych

( k = 1 n a k ) n = 1 {\displaystyle \left(\sum _{k=1}^{n}a_{k}\right)_{n=1}^{\infty }}

szeregu liczbowego

n = 1 a n {\displaystyle \sum _{n=1}^{\infty }a_{n}}

jest ograniczony, a ( b n ) n = 1 {\displaystyle (b_{n})_{n=1}^{\infty }} jest ciągiem liczb rzeczywistych, który jest monotoniczny i zbieżny do 0 , {\displaystyle 0,} to szereg

n = 1 a n b n {\displaystyle \sum _{n=1}^{\infty }a_{n}b_{n}}

jest zbieżny.

Zobacz też

Bibliografia

  • Grigorij M. Fichtenholz: Rachunek różniczkowy i całkowy. Wyd. czwarte. T. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966, s. 371.
  • Julian Musielak, Helena Musielak: Analiza matematyczna I/1. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2000, s. 184–185. ISBN 830232-1049-7.