LHS 1140
 | |||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja | 00h 44m 59,331s[1] | ||||||
| Deklinacja | −15° 16′ 17,54″[1] | ||||||
| Paralaksa (π) | |||||||
| Odległość | 48,805 ± 0,035 ly | ||||||
| Wielkość obserwowana (pasmo V) | |||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||
| Ruch własny (DEC) | −596,623 ± 0,054 mas/rok[1] | ||||||
| Prędkość radialna | −13,23 ± 0,60 km/s[2] | ||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||
| Rodzaj gwiazdy | czerwony karzeł | ||||||
| Typ widmowy | M4,5 V[1] | ||||||
| Masa | 0,1844 ± 0,0045[3] M☉ | ||||||
| Promień | 0,2159 ± 0,0030[3] R☉ | ||||||
| Gęstość | 25,8 ± 1,0[3] g/cm³ | ||||||
| Metaliczność [Fe/H] | −0,15 ± 0,09[3] | ||||||
| Jasność | 0,00441 ± 0,00013 L☉[4] | ||||||
| Okres obrotu | 131 ± 5 d[2] | ||||||
| Wiek | >5 mld lat[2] | ||||||
| Temperatura | 3096 ± 48 K[3] | ||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||
| |||||||
LHS 1140 – gwiazda w gwiazdozbiorze Wieloryba, odległa od Słońca o około 48,8 roku świetlnego. Odkryto dwie planety krążące wokół tej gwiazdy.
Charakterystyka
LHS 1140 jest czerwonym karłem, reprezentuje typ widmowy M. Ma masę równą 18% masy Słońca, promień równy około 21% promienia Słońca, temperaturę ok. 3100 K[3] i jasność 0,4% jasności Słońca[4]. Gwiazda ma wiek oceniany na 5 miliardów lat, obraca się wolno wokół osi i jest spokojna – nie przejawia gwałtownych rozbłysków typowych dla młodszych czerwonych karłów[5].
Układ planetarny
W 2017 odkryto pierwszą planetę krążącą wokół tej gwiazdy, która z punktu widzenia obserwatora na Ziemi przechodzi przed tarczą gwiazdy. To pozwala wyznaczyć jej promień[2][5]. Dłuższe obserwacje pozwoliły precyzyjnie wyznaczyć jej masę i promień: jest on równy 1,730 ± 0,025 promienia Ziemi; masa jest równa 5,60 ± 0,19 M🜨[3]. Nie jest to, jak początkowo sądzono, planeta skalista (superziemia), tylko prawdopodobnie mini-Neptun z atmosferą wodorowo-helową stanowiącą ~0,1% masy, lub planeta oceaniczna zawierająca 9-19% wody. Planeta krąży w ekosferze wokół gwiazdy, otrzymuje 43% promieniowania docierającego do Ziemi[3]. Jeśli jest planetą oceaniczną, to na jej powierzchni może istnieć woda w stanie ciekłym[3][6]. Ze względu na bliskość względem Układu Słonecznego i zjawisko tranzytów jest ona dobrą kandydatką do badań składu atmosfery (o ile ją posiada), w szczególności pod kątem obecności substancji, które świadczą o występowaniu życia[2][5]. Jej współczynnik podobieństwa do Ziemi ma wartość 0,66[7].
Zidentyfikowana rok później druga planeta[4] ma mniejszy promień (1,272 ± 0,026 R🜨) i masę (1,91 ± 0,06 M🜨)[3]. Krąży bliżej gwiazdy, dociera do niej 5 razy więcej promieniowania niż do Ziemi, a temperatura równowagowa powierzchni jest oceniana na ponad 420 K[3].
| Towarzyszka | Masa minimalna [M🜨] | Promień [R🜨] | Okres orbitalny [d] | Półoś wielka [au] | Ekscentryczność | Temperatura równowagowa [K] |
|---|---|---|---|---|---|---|
| c[3][8] | 1,91 ± 0,06 | 1,272 ± 0,026 | 3,777940 ± 0,000002 | 0,0270 ± 0,0005 | <0,050 | 422 ± 7 |
| b[3][8] | 5,60 ± 0,19 | 1,730 ± 0,025 | 24,73723 ± 0,00002 | 0,0936 ± 0,0024 | <0,043 | 226 ± 4 |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g LHS 1140 w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2024-08-07].
- ↑ a b c d e Jason A. Dittmann, Jonathan M. Irwin, David Charbonneau, Xavier Bonfils, Nicola Astudillo-Defru, Raphaëlle D. Haywood, Zachory K. Berta-Thompson, Elisabeth R. Newton, Joseph E. Rodriguez1, Jennifer G. Winters, Thiam-Guan Tan, Jose-Manuel Almenara, François Bouchy8, Xavier Delfosse, Thierry Forveille, Christophe Lovis, Felipe Murgas, Francesco Pepe, Nuno C. Santos, Stephane Udry, Anaël Wünsche, Gilbert A. Esquerdo, David W. Latham, Courtney D. Dressing. A temperate rocky super-Earth transiting a nearby cool star. „Nature”. 544 (7650), s. 333–336, 2017-04-20. DOI: 10.1038/nature22055. ISSN 0028-0836. [dostęp 2017-04-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m CharlesCh. Cadieux CharlesCh. i inni, New Mass and Radius Constraints on the LHS 1140 Planets: LHS 1140 b Is either a Temperate Mini-Neptune or a Water World, „The Astrophysical Journal Letters”, 1, 960, 2024, s. 24, DOI: 10.3847/2041-8213/ad1691, arXiv:2310.15490, L3 (ang.).
- ↑ a b c Kristo Ment, et al.. A second planet with an Earth-like composition orbiting the nearby M dwarf LHS 1140. „Astronomical Journal”, 2018. arXiv:1808.00485. Bibcode: 2018arXiv180800485M.
- ↑ a b c Nowe odkrycie egzoplanety mogącej być najlepszą kandydatką do poszukiwania oznak życia. Europejskie Obserwatorium Południowe, 2017-04-19. [dostęp 2017-04-21].
- ↑ MarioM. Damiano MarioM. i inni, LHS 1140 b is a potentially habitable water world, „The Astrophysical Journal Letters”, 968 (2), L22, DOI: 10.3847/2041-8213/ad5204, arXiv:2403.13265 .
- ↑ The Habitable Exoplanets Catalog. [w:] Habitable Worlds Catalog [on-line]. University of Puerto Rico at Arecibo, 2024-03-21. [dostęp 2024-08-07]. (ang.).
- ↑ a b LHS 1140 Overview [online], NASA Exoplanet Archive [dostęp 2024-08-07] .
