Launaea

Launaea

Launaea fragilis
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Cichorioideae
Rodzaj	Launaea
Nazwa systematyczna
Launaea Cass. G.-F.Cuvier, Dict. Sci. Nat., ed. 2. 25: 321 (1822)[3]
Typ nomenklatoryczny
L. bellidifolia Cassini[4]
Synonimy Acanthosonchus (Sch.Bip.) Kirp. Ammoseris Endl. Brachyramphus DC. Dianthoseris Sch.Bip. ex A.Rich. Heterachaena Fresen. Hexinia H.L.Yang Launaya Rchb. Launea Endl. Lomatolepis Cass. Microrhynchus Less. Paramicrorhynchus Kirp. Rhabdotheca Cass. Trachodes D.Don Zollikoferia DC.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Launaea – rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje 56 gatunków^[3]. Niemal wszystkie występują na Starym Świecie, tylko jeden gatunek obecny jest w zachodniej Australii. Zasięg rodzaju obejmuje niemal całą Afrykę wraz z Wyspami Kanaryjskimi i Madagaskarem, południowe krańce Europy^[3] (Hiszpania i Sycylia^[3], gdzie rośnie 6 gatunków^[5]), oraz południową i środkową Azję (po Kazachstan i środkowe Chiny na północy)^[3]. Jako rośliny introdukowane obecne są też na kontynentach amerykańskich w strefie międzyzwrotnikowej^[3]. L. sarmentosa jest gatunkiem charakterystycznym dla tropikalnych plaż piaszczystych^[5].

Nazwa naukowa upamiętnia J.Cl.M. Mordant de Launay'a (1750–1816), prawnika i bibliotekarza w Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu^[6].

Morfologia

Pokrój

Rośliny zielne (jednoroczne i byliny), niewielkie krzewy i półkrzewy^[7]. Osiągają od kilku cm do 150 cm wysokości^[6]. Pędy są wzniesione, rzadziej płożące, zwykle rozgałęzione i nagie, rzadziej owłosione, rzadko też cierniste^[6].

Liście

Odziomkowe i łodygowe lub tylko odziomkowe, ogonkowe lub siedzące. Blaszka podługowata do lancetowatej, zwykle pierzasto klapowana i na brzegu ząbkowana^[6].

Kwiaty

Zebrane zazwyczaj po 7–40 w koszyczki, a te w wiechowate, groniaste lub kłosokształtne kwiatostany złożone. Okrywy koszyczków wąskie, walcowate, o średnicy 3–5 mm, rzadziej szersze. Listki okrywy z przejrzystymi lub łuskowatymi brzegami^[7][6]. Dno koszyczka jest nagie, płaskie lub wypukłe. Wszystkie kwiaty w koszyczku jednakowe, języczkowe, żółte lub bladożółte^[6].

Owoce

Walcowate, wrzecionowate lub pryzmatyczne, rzadziej spłaszczone niełupki koloru szarego do czarnego. Zwykle bez dzióbka, z 4–5 żebrami. Na powierzchni owocki są nagie. Puch kielichowy w postaci licznych, białych włosków pierzastych lub prostych, często poskręcanych, szybko opadających lub trwałych^[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj zaliczany jest do podplemienia Hyoseridinae (lub Sonchinae^[7]) w plemieniu Cichorieae w podrodzinie Cichorioideae z rodziny astrowatych Asteraceae^[8].

Wykaz gatunków^[3]

Przypisy