Olga Krzyżanowska
Data i miejsce urodzenia | 10 września 1929 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 22 czerwca 2018 | ||
Miejsce spoczynku | cmentarz Srebrzysko | ||
Zawód, zajęcie | lekarka, polityk | ||
Alma Mater | |||
Stanowisko | posłanka na Sejm X, I, II i III kadencji (1989–2001), wicemarszałek Sejmu X i II kadencji (1989–1991, 1993–1997), senator V kadencji (2001–2005) | ||
Partia | |||
Rodzice | |||
Małżeństwo | Jerzy Krzyżanowski | ||
Dzieci | Magdalena | ||
Odznaczenia | |||
| |||
|
Olga Teresa Krzyżanowska (ur. 10 września 1929 w Warszawie, zm. 22 czerwca 2018 w Gdańsku[1]) – polska lekarka, polityk i działaczka społeczna. Posłanka na Sejm X, I, II i III kadencji (1989–2001), wicemarszałek Sejmu X i II kadencji, senator V kadencji.
Życiorys
W okresie II wojny światowej była harcerką Szarych Szeregów, używała pseudonimu „Żabusia”. Brała udział w powstaniu warszawskim[2], została odznaczona Krzyżem Walecznych. W 1952 ukończyła studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Gdańsku. Pracowała w szpitalu powiatowym w Pucku, szpitalu wojewódzkim i AM w Gdańsku. Do 1989 kierowała Wojewódzką Przychodnią Przemysłową w Gdańsku. W 1980 wstąpiła do „Solidarności”, zasiadała w Krajowej Komisji Koordynacyjnej Służby Zdrowia NSZZ „S”.
Od 1989 do 2001 sprawowała mandat posłanki na Sejm z ramienia Komitetu Obywatelskiego, Unii Demokratycznej i Unii Wolności. Była wicemarszałkiem Sejmu X i II kadencji, przewodniczyła Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich i Komisji Etyki Poselskiej, pełniła funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych, reprezentowała Sejm w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy w latach 1990–1993. W 2001 z ramienia komitetu Blok Senat 2001 została wybrana na senatora V kadencji z okręgu gdańskiego, zasiadała w Komisji Emigracji i Polaków za Granicą oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia[3]. W 2004 bez powodzenia kandydowała do Parlamentu Europejskiego. W 2005 nie ubiegała się o reelekcję w wyborach parlamentarnych.
Była członkinią rady Fundacji im. Stefana Batorego. W 2005 przystąpiła do Partii Demokratycznej – demokraci.pl. W 2005 została prezesem zarządu Stowarzyszenia Pamięci Narodowej. Była członkinią rady programowej Kongresu Kobiet, a od 2011 „ministrem zdrowia” w gabinecie cieni Kongresu Kobiet. Była członkinią komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 i w 2015[4][5].
30 czerwca 2018 została pochowana na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku[6] (rejon IV, taras I, rząd 1a, grób 36)[7].
Życie prywatne
Córka generała Aleksandra Krzyżanowskiego (pseudonim „Wilk”), dowódcy Armii Krajowej na Wileńszczyźnie, i Janiny[8]. Była żoną Jerzego Krzyżanowskiego, profesora i pracownika Polskiej Akademii Nauk. Miała córkę Magdalenę.
Odznaczenia i upamiętnienie
- Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (w uznaniu wybitnych osiągnięć w działalności niepodległościowej, państwowej i publicznej, za zasługi na rzecz ochrony zdrowia i przemian demokratycznych w Polsce, 2014)[9]
- Krzyż Walecznych
- Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka” (2016)[10]
- Upamiętnienie
W 2019 jej wizerunek znalazł się na muralu „Kobiety Wolności” na stacji PKM Strzyża w Gdańsku[11]. W 2021 jej imieniem nazwano salę nr 412 w budynku U w kompleksie budynków Sejmu przy ul. Wiejskiej 1[12], a w 2023 aleję parkową w parku Tadeusza Mazowieckiego w Warszawie[13].
Przypisy
- ↑ Maciej Sandecki: Zmarła Olga Krzyżanowska, była wicemarszałek Sejmu, lekarka, działaczka „Solidarności”. wyborcza.pl, 22 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-23].
- ↑ Olga Krzyżanowska. 1944.pl. [dostęp 2023-03-26].
- ↑ Biogram na stronie Senatu (V kadencja). [dostęp 2014-04-26].
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2015-03-15].
- ↑ Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-03-15].
- ↑ W sobotę pogrzeb Olgi Krzyżanowskiej, wicemarszałek Sejmu, lekarki, działaczki „Solidarności”. wyborcza.pl, 29 czerwca 2018. [dostęp 2021-09-30].
- ↑ Olga Krzyżanowska. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2019-05-22].
- ↑ Olga Krzyżanowska. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2021-04-21].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 maja 2014 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2014 r. poz. 913).
- ↑ Olga Krzyżanowska. brpo.gov.pl, 8 września 2016. [dostęp 2023-12-22].
- ↑ Izabela Biała: Kobiety Wolności – niezwykły mural na stacji PKM Strzyża przypomina polskie opozycjonistki. gdansk.pl, 5 lipca 2019. [dostęp 2021-05-14].
- ↑ Uroczystość nadania imienia Olgi Krzyżanowskiej sali nr 412 w bud. „U” Kancelarii Sejmu. sejm.gov.pl, 22 czerwca 2021. [dostęp 2021-09-30].
- ↑ Uchwała nr LXXXVI/2823/2023 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 31 sierpnia 2023 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 10297, 15 września 2023. [dostęp 2024-05-16].
Bibliografia
- Adam Borowski: Olga Krzyżanowska. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 2014-04-26].
- Strona sejmowa posła III kadencji. [dostęp 2014-04-26].
- p
- d
- e
- od 14 października 1993 do 19 października 1997
Marszałek Sejmu |
|
---|---|
Wicemarszałkowie |
|
- p
- d
- e
- od 18 czerwca 1989 do 25 listopada 1991
Marszałek Sejmu | |
---|---|
Wicemarszałkowie |
|
- p
- d
- e
Sejm II RP |
|
---|---|
Sejm RP/PRL |
|
Sejm III RP |
|
- PWN: 3928296