Osieki Lęborskie
osada | |||
Fragment miejscowości | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | wejherowski | ||
Gmina | Choczewo | ||
Sołectwo | Kierzkowo | ||
Wysokość | 74,6 m n.p.m. | ||
Liczba ludności (2009-12-31) | |||
Strefa numeracyjna | 58 | ||
Kod pocztowy | 84-210[4] | ||
Tablice rejestracyjne | GWE | ||
SIMC | 0160420 | ||
Położenie na mapie gminy Choczewo | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |||
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego | |||
54°46′18″N 17°53′40″E/54,771667 17,894444[1] | |||
|
Osieki Lęborskie[5][6] (nazwa oboczna Osieki[5][6]; kaszb. Lãbòrsczé Òseczi) – stara osada kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Choczewo na obszarze Pobrzeża Kaszubskiego. Osada jest częścią składową sołectwa Kierzkowo. Osieki Lęborskie leżą w pobliżu trasy linii kolejowej Wejherowo-Choczewo-Lębork (od kilkunastu lat zawieszonej).
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
W miejscowości był przystanek kolejowy Osieki Lęborskie.
Demografia
Współczesna struktura demograficzna osady Osieki Lęborskie na podstawie danych z lat 1995–2009 według roczników GUS-u, z prezentacją danych z 2002 roku[3]:
WYSZCZEGÓLNIENIE | J. m. | POPULACJA MIESZKAŃCÓW (w przedziałach wiekowych w 2002 roku) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OGÓŁEM | 0-9 | 10-19 | 20-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60-69 | 70-79 | 80 + | ||||||
I. | OGÓŁEM | os. | 255 | 45 | 57 | 29 | 37 | 45 | 22 | 9 | 8 | 3 | |||
— | odsetek | % | 100 | 17,6 | 22,3 | 11,4 | 14,5 | 17,6 | 8,6 | 3,6 | 3,2 | 1,2 | |||
1. | WEDŁUG PŁCI | ||||||||||||||
A. | Mężczyzn | os. | 130 | 21 | 32 | 14 | 16 | 27 | 12 | 6 | 2 | — | |||
— | odsetek | % | 51 | 8,2 | 12,5 | 5,5 | 6,3 | 10,6 | 4,7 | 2,4 | 0,8 | — | |||
B. | Kobiet | os. | 125 | 24 | 25 | 15 | 21 | 18 | 10 | 3 | 6 | 3 | |||
— | odsetek | % | 49 | 9,4 | 9,8 | 5,9 | 8,2 | 7 | 3,9 | 1,2 | 2,4 | 1,2 |
WYSZCZEGÓLNIENIE | J. m. | POPULACJA MIESZKAŃCÓW (w grupach wiekowych w 2002 roku) | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
OGÓŁEM | Mężczyzn | Kobiet | |||||||||||||||||
I. | OGÓŁEM | os. | 255 | 130 | 125 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 100 | 51 | 49 | ||||||||||||||
1. | W WIEKU | ||||||||||||||||||
A. | Przedprodukcyjnym | os. | 91 | 46 | 45 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 35,6 | 18 | 17,6 | ||||||||||||||
B. | Produkcyjnym | os. | 149 | 81 | 68 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 58,5 | 31,8 | 26,7 | ||||||||||||||
a. | mobilnym | os. | 107 | 56 | 51 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 42 | 22 | 20 | ||||||||||||||
b. | niemobilnym | os. | 42 | 25 | 17 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 16,5 | 9,8 | 6,7 | ||||||||||||||
C. | Poprodukcyjnym | os. | 15 | 3 | 12 | ||||||||||||||
— | odsetek | % | 5,9 | 1,2 | 4,7 |
Historia
Pierwsze wzmianki historyczne (datowane końcem XIII wieku) wspominają o Osiekach jako własności biskupów kujawskich. Dokument z 25 marca 1284 roku wspomina o wprowadzeniu kapłana do miejscowości. W 1564 roku biskup Wolski sprzedał Osieki Ernestowi von Weiherowi. W 1605 roku Demetrius Weiher (Doring), syn Ernesta Weihera sprzedał Osieki Jerzemu von Krockow i odtąd Osieki przez około 200 lat były w posiadaniu rodziny Krockow[7].
Kościół
Parafia w Osiekach Lęborskich liczy ponad 900 lat i należy do najstarszych na Pomorzu. Wiadomo, że pierwszy budynek kościoła stanął tu na początku XII wieku. Drewniany budynek był wielokrotnie remontowany i rozbudowany do 1726 r. gdy doszczętnie spłonął.
Jego zarys odwzorowuje istniejąca świątynia, gdyż zbudowano ją przed 1740 r. na starych fundamentach i kryptach, z wykorzystaniem ocalałych ścian wieży. Z tego powodu, mimo bielonych, barokowych elewacji kościół wygląda na dużo starszy. Także wieża zachowała surowy, gotycki kształt, kryta jest hełmem z dębowego gontu. Wystrój wnętrza jest w przewadze późnobarokowy, starszymi jego elementami są ambona w stylu regencji z 1724 r., organy z 1826 r. i XIV-wieczna chrzcielnica. W krypcie pod świątynią spoczywają szczątki dawnych właścicieli folwarku rodu von Krockow. Na otaczającym kościół cmentarzu zachowało się kilka XIX-wiecznych nagrobków i niewielka kaplica z kamienia polnego.
Sam kościół został przebudowany w 1808 roku. Z czasów przebudowy pochodzi wieloboczne prezbiterium. Wymiary kościoła: długość 35 m, szerokość 11,5 m, wysokość 7,5 m, grubość murów 94 cm, grubość muru wieży 1,9 m. Obecnie świątynia jest kościołem filialnym parafii Matki Bożej Królowej Polski w Choczewie.
Obiekty
W Osiekach Lęborskich znajdują się m.in.:
- Dom opieki dla osób w podeszłym wieku – Dom Seniora Bryza[8].
- Barokowy kościół NMP Gwiazdy Morza z 1726 roku[9].
- Ludowy Zespół Sportowy „Kłos Osieki”[7].
- Neogotycki dwór z I poł. XIX wieku wraz z budynkami gospodarczymi i parkiem przypałacowym ze starodrzewiem[9].
Zobacz też
- Kopalino
- Lubiatowo
- Wierzchucino
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 94358
- ↑ Miejscowość statystyczna jest to zespół miejscowości, który przyjmuje nazwę miejscowości wiodącej. Zespół ten z reguły stanowią wieś i przyległe do niej mniejsze miejscowości. Dla wymienionych miejscowości statystycznych są to: Osieki Lęborskie — Osieki Lęborskie, Osieczki.
- ↑ a b c d e Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS, 2011, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2011-03-10]. (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 894 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b Jan Bielec (red.), Stanisława Szwałek: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. T. II: K - P. Warszawa: GUS, 1981.
- ↑ a b Osieki Lęborskie, osada, gmina Choczewo, powiat wejherowski, województwo pomorskie. [w:] Mapa topograficzna w skali 1:10 000. ORTO [on-line]. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2011, geoportal.gov.pl [dostęp 2011-03-16]. (pol.).
- ↑ a b Osieki Lęborskie. [dostęp 2010-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-31)].
- ↑ / Dom Seniora Bryza
- ↑ a b Franciszek Mamuszka: Ziemia pucka: przewodnik krajoznawczy. Warszawa: Wyd. PTTK „Kraj”, 1989. ISBN 83-7005-170-7.
Literatura
- Bielec Jan (red.), Szwałek Stanisława: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. T. II: K - P. Warszawa: GUS, 1981.
- Mamuszka Franciszek: Ziemia pucka: przewodnik krajoznawczy. Warszawa: Wyd. PTTK „Kraj”, 1989. ISBN 83-7005-170-7.
- p
- d
- e
- Siedziba gminy: Choczewo
Wsie |
|
---|---|
Kolonie |
|
Osady |
|
Integralne cz. miejscowości |
|
Nieofic. cz. miejs. |
|