Płyta rezonansowa

Świerkowa płyta rezonansowa fortepianu, między żeliwną, pomalowaną na złoto ramą (po prawej), a drewnianymi, pomalowanymi na czarno bokami pudła rezonansowego (po lewej)
Płyty rezonansowe gitar akustycznych. Widoczne od spodu ożebrowanie

Płyta rezonansowa – rezonator[1] w instrumentach muzycznych z grupy chordofonów; część pudła rezonansowego, której zadaniem jest wzmacnianie natężenia dźwięku strun[2][3]. Wykonywana jest z drewna[4] lub – w instrumentach ludowych (np. rabaab)[5] – ze skóry[4]. W chordofonach szarpanych (np. gitara[6], lutnia[7]) oraz klawiszowych (np. klawikord[8], fortepian[9]) jest płaska, w smyczkowych (np. mazanki[10], skrzypce[11]) – wypukła. Drewniane płyty rezonansowe wykonane są zazwyczaj z miękkiego drewna świerkowego i sosnowego[5].

Wzmocnienie natężenia dźwięku instrumentu uzyskane jest poprzez wykorzystanie zjawiska rezonansu akustycznego. Struny mają niewielką powierzchnię wypromieniowującą dźwięk. Płyta rezonansowa, za pośrednictwem podstawka, przejmuje drgania mechaniczne strun i emituje je w postaci fal akustycznych do powietrza[12], modyfikując jednocześnie barwę dźwięku[1], redukując wyższe składowe harmoniczne i wzmacniając niższe[13].

Płyta rezonansowa chińskiego instrumentu guqin ma symboliczne znaczenie nieba[14].

Przypisy

  1. ↑ a b Baculewski et al. 2006 ↓, s. 286.
  2. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 746.
  3. ↑ Kennedy 2013 ↓, s. 801.
  4. ↑ a b Sachs 2005 ↓, s. 446.
  5. ↑ a b Boyden 2001 ↓, lead.
  6. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 306.
  7. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 504.
  8. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 440.
  9. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 277.
  10. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 530.
  11. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 809.
  12. ↑ Ripin 2001 ↓, lead.
  13. ↑ Why Is a Piano Soundboard Made from Wood? [online], Yamaha Music - Blog, 28 grudnia 2017 [dostęp 2024-05-23]  (ang.).
  14. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 180.

Bibliografia

  • Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.
  • David D.D.D. Boyden David D.D.D., Belly, [w:] Grove Music Online, Oxford University Press, 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.02620 [dostęp 2024-05-23]  (ang.).
  • Michael Kennedy: The Oxford dictionary of music. Oksford: Oxford University Press, 2013. ISBN 978-0-19-957854-2.
  • Edwin M.E.M. Ripin Edwin M.E.M., Soundboard, [w:] Grove Music Online, Oxford University Press, 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.26291 [dostęp 2024-05-23]  (ang.).
  • Kurt Sachs: Historia instrumentów muzycznych. Stanisław Olędzki (tłum.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, 2005. ISBN 83-7233-036-0.
Kontrola autorytatywna (część instrumentu muzycznego):
  • GND: 7675046-2