Próchnilec owocolubny
Próchnilec owocolubny na orzeszku buka | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | grzyby | ||
Typ | workowce | ||
Klasa | Sordariomycetes | ||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | próchnilec | ||
Gatunek | próchnilec owocolubny | ||
Nazwa systematyczna | |||
Xylaria carpophila (Pers.) Fr. Summa veg. Scand., Sectio Post. (Stockholm): 382 (1849) | |||
|
Próchnilec owocolubny (Xylaria carpophila (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny próchnilcowatych (Xylariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Xylaria, Xylariaceae, Xylariales, Xylariomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1796 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Sphaeria carpophila. W 1849 r. Elias Fries przeniósł go do rodzaju Xylaria[1]. Nazwa rodzaju Xylaria pochodzi od greckiego rzeczownika Xýlon oznaczającego drewno. Epitet gatunkowy carpophila pochodzi od słów carpo – oznaczającego owoc, oraz –phila oznaczającego kochać lub lubić[2].
Niektóre inne synonimy nazwy naukowej[3]:
- Xylosphaera carpophila (Pers.) Dumort. 1822
- Xylosphaera luxurians (Rehm) Dennis 1958
Morfologia i rozwój
Tworzy nitkowate podkładki o długości od 2 do 5 cm i średnicy od 0,5 do 1 mm, czasami rozgałęzione. Początkowo są czarne w pobliżu sterylnej podstawy i białawe w górnej części od wytwarzanych konidiów, później cały owocnik ostatecznie czernieje w miarę dojrzewania askospor w workach, które rozwijają się w osadzonych na powierzchni podkładek kolbowatych perytecjach. Na szczycie perytecjów są małe guzki z maleńkimi ostiolami, przez które wydostają się askospory[2]. Są to balistospory mechanicznie wyrzucane na pewną odległość od podkładek i rozprzestrzeniane przez prądy powietrza[4].
Worki zwykle 120 × 6 µm, 8-zarodnikowe, jednorzędowe. Askospory fasolkowate, czarne, gładkie, 10–13 × 4–5,5µm[2].
Występowanie i siedlisko
Występuje na wszystkich kontynentach poza Antarktydą i Australią[5]. W Polsce podano wiele jego stanowisk[6].
Grzyb saprotroficzny. Jest łatwy do identyfikacji, gdyż w Europie występuje wyłącznie na próchniejących orzeszkach buka, ale w Ameryce Północnej gatunek ten odnotowano na także na rozkładających się owocach grabu, derenia i kilku innych owoców drzew liściastych[2].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-08-12] (ang.).
- ↑ a b c d Xylaria carpophila (Pers.) Fr. – Beechmast Candlesnuff [online], First Nature [dostęp 2014-09-01] .
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-08-12] (ang.).
- ↑ MichaelM. Kuo MichaelM., Genus Xylaria [online], MushroomExpert [dostęp 2024-08-12] .
- ↑ Występowanie Xylaria carpophila na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2014-09-01] .
- ↑ Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-08-12] (pol.).