Proterogyrinus
Proterogyrinus | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | płazy | ||
Podgromada | labiryntodonty | ||
Nadrząd | Reptiliomorpha | ||
Rząd | antrakozaury | ||
Podrząd | Embelomeri | ||
Rodzaj | Proterogyrinus | ||
Gatunki | |||
| |||
| |||
|
Proterogyrinus – karboński (żył około 323-290 milionów lat temu) płaz, będący jednym z najwcześniejszych przedstawicieli podrzędu Embolomeri. Jego nazwa znaczy pierwotny wędrowiec.
Tryb życia
Proterogyrinus był zwierzęciem drapieżnym. Zamieszkiwał podmokłe lasy. Jego budowa wskazuje, że mógł żyć i polować zarówno w wodzie, jak i zapuszczać się, w przeciwieństwie do innych płazów, głęboko na ląd.
Budowa
- Mierzył około 1-2 metrów długości, co czyniło go jednym z największych drapieżników swoich czasów.
- Jego szyja, jak i tułów były względnie krótkie. Kręgosłup składał się z 32 kręgów przedkrzyżowych. Ich budowa jest nieznacznie różna od kręgów innych przedstawicieli grupy Reptiliomorpha, do której Proterogyrinus należał. Jednocześnie krąg szczytowy nosi wyraźne podobieństwo do tej grupy.
- Zwierzę posiadało mocne szczęki, wyposażone w ostre zęby. Mogło dzięki nim chwytać zwierzynę znacznych rozmiarów.
- Wgłębienia w czaszce wskazują, że być może mieściła się w nich błona bębenkowa.
- Budowa kości ramieniowej była względnie prosta. Kończyny były dobrze wykształcone, ale zasięg ich ruchów: dość ograniczony.
- Spłaszczony ogon służył do poruszania się w wodzie.
Gatunki
Odnaleziono 2 gatunki należące do rodzaju Proterogyrinus: Proterogyrinus pancheni ze Szkocji oraz Proterogyrinus scheeleri z Wirginii Zachodniej. Oba pochodzą mniej więcej z tego samego czasu, ale amerykański gatunek jest nieznacznie wcześniejszy.
Proterogyrinus w mediach
Zwierzę zostało przedstawione w odcinku serialu Zanim przywędrowały dinozaury, opisującym życie w karbonie, jako polujące między innymi na praważkę Meganeura. Przedstawiono także pojedynek proterogyrinusa z artropleurą.
← mln lat temu Proterogyrinus | ||||||||||||
Prekambr ←4,6 mld | Kambr 541 | Ordowik 485 | Sylur 443 | Dewon 419 | Karbon 359 | Perm 299 | Trias 252 | Jura 201 | Kreda 145 | Paleog. 66 | Ng 23 | Q 2 |
Bibliografia
- http://adsabs.harvard.edu/abs/1984RSPTB.306..431H
- liberal-debutante.com
- https://web.archive.org/web/20120229170021/http://palaeo.gly.bris.ac.uk/Palaeofiles/Fossilgroups/Amphibia/fossilrecord.html
- http://palaeos.com/vertebrates/reptiliomorpha/embolomeri.html#Proterogyrinus