Przybygniew (książę obodrzycki)

Przybigniew, znany także jako Udo lub Uto (ur. zapewne 970/990, zm. 1028) – książę Obodrytów od ok. 1018 do 1028 roku.

Jego imię Udo ma pochodzenie germańskie i zostało prawdopodobnie nadane przy chrzcie na cześć jego ojca chrzestnego, Lotara Udo I ze Strade. Jego ojcem był Mścisław, książę od początku XI wieku (Adam z Bremy twierdzi, że był synem Mściwoja, ojca Mścisława, jednak kronikarz nie rozróżnia tych dwu postaci). W wyniku reakcji pogańskiej w 1018 Mścisław musiał zbiec z księstwa razem z żoną i synową. Państwo podzieliło się na trzy części i było trawione konfliktami wewnętrznymi. W częściach księstwa (zapewne w pogańskiej Wagrii) panowali Racibor, Anadrag (Onodróg) i Gneus (Gniewosz), a zatem zakres panowania pozostałego w kraju Przybigniewa nie mógł być duży. Współpracował on z Sasami w chrystianizacji kraju. Kronikarze Adam z Bremy i za nim Helmold nazwali go male Christianus (zły chrześcijanin), mimo że jako jedyny spośród rywalizujących władców wyznawał tę religię i ochrzcił w niej swego syna. Prawdopodobnie było to spowodowane niechęcią do przyjęcia saskiej zwierzchności. W 1028 roku został zamordowany przez Sasów wskutek swojego okrucieństwa. Ostatecznie kolejnym księciem, prawdopodobnie wybranym przez wiec, został Racibor.

Przybigniew był żonaty z kobietą pochodzącą z Danów (Duńczyków), z którą miał syna Gotszalka. Uciekł on z księstwa po śmierci ojca i został oddany na wychowanie do klaszotru św. Michała w Lüneburgu, a potem trafił na służbę do Knuta Wielkiego i poślubił jego córkę. W 1043 pomścił ojca i odzyskał władzę przy pomocy Duńczyków i Sasów.

Bibliografia

  • Jerzy Strzelczyk: Zapomniane narody Europy. Wrocław: Ossolineum, 2009, s. 222-223. ISBN 978-83-04-04769-3.
  • Krótka biografia na stronie FMG.ac
  • Drzewo genealogiczne Przybigniewa (niem.)
  • p
  • d
  • e
  • Wican (przed 789-795)
  • Drożko (795-808)
  • Sławomir (808-819)
  • Czedróg (819-po 826)
  • Gostomysł (?-844)
  • Dobomysł (ok. 862)
  • Stoigniew (?-955)
  • Nakon (?-965 lub 966)
  • Mściwoj (ok. 983)
  • Mścisław (? -1018)
  • Przybigniew (Udo) (1029)
  • Racibor (1029-1043)
  • Gotszalk (1043-1066)
  • Budiwoj (1066)
  • Krut (1066-1069)
  • Budiwoj (1069)
  • Krut (1069-1093)
  • Henryk Gotszalkowic (1093-1127)
  • Świętopełk (1127-1129)
  • Kanut Lavard (1129-1131)
  • Niklot (1131-1160)