Stepoleming
| Eolagurus | |||
| Argyropulo, 1946[1] | |||
 Stepoleming Przewalskiego (E. przewalskii) na ilustracji z 1889 roku | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ssaki | ||
| Podgromada | żyworodne | ||
| Infragromada | |||
| Rząd | gryzonie | ||
| Podrząd | Supramyomorpha | ||
| Infrarząd | myszokształtne | ||
| Nadrodzina | myszowe | ||
| Rodzina | chomikowate | ||
| Podrodzina | karczowniki | ||
| Plemię | Lagurini | ||
| Rodzaj | stepoleming | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Georychus luteus Eversmann, 1840 | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
Stepoleming[2] (Eolagurus) – rodzaj ssaków z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji[3][4][5].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 123–162 mm, długość ogona 9–23 mm, długość ucha 4–7 mm, długość tylnej stopy 17–22 mm; masa ciała 58–140 g[4][6].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1946 roku rosyjski teriolog Anatolij Argiropuło w artykule poświęconym nowym danym na temat taksonomii rodzaju Lagurus, opublikowanym w czasopiśmie Wiestnik Akadiemii nauk Kazachskoj SSR[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) stepoleming żółtawy (E. luteus).
Etymologia
Eolagurus: gr. εως eōs lub ηως ēōs ‘świt’[7]; rodzaj Lagurus Gloger, 1841 (piestruszka).
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[8][6][3]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[2] | Podgatunki[4][3][6] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] | Podstawowe wymiary[4][6][a] | Status IUCN[9] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Eolagurus luteus | (Eversmann, 1840) | stepoleming żółtawy | gatunek monotypowy | wschodni Kazachstan (wschodni Zajsan), północno-zachodnia Chińska Republika Ludowa (Kotlina Dżungarska) i południowo-zachodnia Mongolia (Dzüüngaryn gow’) | DC: 13,1–16,2 cm DO: 1,4–2,3 cm MC: 60–140 g | LC | |
 | Eolagurus przewalskii | (Büchner, 1889) | stepoleming Przewalskiego | gatunek monotypowy | północno-zachodnia i południowa Mongolia oraz północna Chińska Republika Ludowa (północno-zachodnie Gansu, Mongolia Wewnętrzna i Qinghai) | DC: 2,5–13 cm DO: 0,9–2 cm MC: 58–80 g | LC |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.
Opisano również gatunki wymarłe z plejstocenu:
- Eolagurus argyropuloi (Gromov & Parfenova, 1951)[10] (Rosja)
- Eolagurus simplicidens (Yang Zhingjian, 1934)[11] (Chińska Republika Ludowa)
Uwagi
- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
- ↑ a b А.И. Аргиропуло. Новые данные по систематике рода Lagurus. „Вестник Академии наук Казахской ССР”. 8, s. 44, 1946. (ros.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 236. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 352. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b c d e U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 315–316. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Eolagurus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-23].
- ↑ a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 226. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Etymologia za: eos, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-10-04] (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-28]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Eolagurus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-28]. (ang.).
- ↑ И.М Громов & Н.М. Парфенова. Материалы по фауне грызунов Индерского Приуралья и ее история. „Бюллетень Московского общества испытателей природы”. Отдел биологический. 56 (4), s. 17, 1951. (ros.).
- ↑ Z. Yang. On the Insectivora, Chiroptera, Rodentia and primates other than Sinanthropus from locality 1 at Choukoutien. „Palaeontologia Sinica”. Series C. 8 (3), s. 93, 1935. (ang.).
