Tamaryszkowate
Tamaryszek francuski | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | goździkopodobne | ||
Rząd | goździkowce | ||
Rodzina | tamaryszkowate | ||
Nazwa systematyczna | |||
Tamaricaceae Link Enum. Hort. Berol. Alt. 1: 29. 16 Mar-30 Jun 1821 | |||
|
Tamaryszkowate (Tamaricaceae Link) – rodzina roślin okrytonasiennych. Zaliczanych jest tu 5 rodzajów roślin z 90 gatunkami o pędach drewniejących, z drobnymi liśćmi i kwiatami. Są one halofitami, kserofitami lub reofitami[3]. Największe ich zróżnicowanie występuje na obszarze śródziemnomorskim i dalej na wschodzie, po Azję Środkową. Przedstawiciele występują na znacznej części Europy, Azji i północnej Afryki, gatunki zawleczone do Ameryki Północnej, Południowej i Australii zadomowiły się tam i stały się inwazyjne[2][3]. W Europie środkowej występuje tylko września pobrzeżna (Myricaria germanica), uprawiane są rośliny z rodzaju tamaryszek (Tamarix).
Tamaryszki sadzone są jako ozdobne, ale też często dla ochrony gleby na obszarach suchych i wzdłuż wybrzeży, dlatego że odporne są na zasolenie, zalewy i susze, a ich silne korzenie chronią grunt przed erozją. Giętkie pędy wykorzystywane bywają w plecionkarstwie. Poza tym zbiera się z nich galasy będące surowcem do produkcji tanin, a z wrześni pobrzeżnej wytwarza się czarny barwnik[4].
Morfologia
- Pokrój
- Niewielkie drzewa, krzewy i krzewinki z cienkimi[3] i zielonymi – asymilacyjnymi pędami[4].
- Liście
- Drobne, skrętoległe, iglaste lub łuskowate, bez przylistków[3][4]. Zwykle są siedzące i zawierają gruczoły wydzielające sól[4].
- Kwiaty
- Drobne, obupłciowe, wyrastają pojedynczo (Reaumuria, Hololachna) w kątach liści lub w wielkiej liczbie skupione w gęste kłosy i grona[3]. Są u większości gatunków promieniste i obupłciowe[4], 4- lub 5-krotne, listki okwiatu są wolne, w dwóch okółkach. Płatki korony i pręciki w liczbie 5 lub 10 (rzadko więcej) wyrastają z mięsistego miodnika lub (rzadziej) z nasady płatków. Nitki pręcików są wolne lub zrastają się w pęczki. Zalążnia jednokomorowa, górna powstaje z 2, 4 lub 5 owocolistków[3][4]. Nad zalążnią znajduje się siedzące znamię lub szyjki słupków w liczbie odpowiadającej liczbie owocolistków, rzadziej szyjka jest pojedyncza[4].
- Owoce
- Torebki dojrzewające w trwałym kielichu[4]. Nasiona bardzo liczne[4], są oskrzydlone lub zaopatrzone w długie włoski[3].
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzina siostrzana dla pomorzlinowatych w kladzie polygonids w obrębie rzędu goździkowców[2]. W obrębie rodziny klad bazalny tworzy rodzaj Reaumuria[4].
polygonids |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Plemię: Reaumurieae
- Hololachna Ehrenb.
- Reaumuria Hasselq. ex L.
Plemię: Tamariscaceae
- Myricaria Desv. – września
- Myrtama Ovcz. & Kinzik.
- Tamarix L. – tamaryszek
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b c Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-08-18] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 315-316. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ a b c d e f g h i j Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 432. ISBN 978-1-84246-634-6.
- ↑ Crescent Bloom: Tamaricaceae. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-08-21]. (ang.).
- ↑ Kew Gardens: List of genera in family TAMARICACEAE. Vascular Plant Families and Genera. [dostęp 2009-08-21]. (ang.).
- J9U: 987007529841305171
- Britannica: plant/Tamaricaceae
- БРЭ: 2377126
- SNL: tamariskfamilien
- Catalana: 0239746