Torbomysz

Torbomysz
Saccostomus
W. Peters, 1846[1]
Ilustracja
Torbomysz sawannowa (S. campestris)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Rząd

gryzonie

Podrząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

malgaszomyszowate

Podrodzina

wielkoszczury

Rodzaj

torbomysz

Typ nomenklatoryczny

Saccostomus campestris W. Peters, 1846

Synonimy
Gatunki

5 gatunków (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Torbomysz[3] (Saccostomus) – rodzaj ssaków z podrodziny wielkoszczurów (Cricetomyinae) w obrębie rodziny malgaszomyszowatych (Nesomyidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce (Somalia, Etiopia, Demokratyczna Republika Konga, Uganda, Kenia, Tanzania, Malawi, Zambia, Angola, Namibia, Zimbabwe, Mozambik i Południowa Afryka; być może Eswatini)[4][5][6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 95–173 mm, długość ogona 28–74 mm, długość ucha 14–22 mm, długość tylnej stopy 17–25 mm; masa ciała 33–81 g[5][7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1846 roku niemiecki zoolog Wilhelm Peters w artykule poświęconym opisowi nowych rodzajów ssaków z rzędu owadożernych i gryzoni, opublikowanym w czasopiśmie Bericht über die zur Bekanntmachung geeigneten Verhandlungen der Konigl. Preuss. Akademie der Wissenschaften zu Berlin[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) torbomysz sawannowa (S. campestris).

Etymologia

  • Saccostomus: gr. σακκος sakkos ‘torba’; στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’[8].
  • Eosaccomys: gr. εως eōs lub ηως ēōs ‘wschodni, orientalny’; σακκος sakkos ‘torba’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’[9].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[10][7][4]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[3] Podgatunki[5][4][7] Rozmieszczenie geograficzne[5][4][7] Podstawowe wymiary[5][7][b] Status
IUCN[11]
Saccostomus mearnsi E. Heller, 1910 torbomysz kenijska gatunek monotypowy wschodnia Uganda, Kenia, południowo-zachodnia Etiopia i Somalia DC: 10,1–15 cm
DO: 43–69 cm
MC: 43–69 g
 LC 
Saccostomus umbriventer G.S. Miller, 1910 gatunek monotypowy sawanny w Stepie Masajów w południowo-zachodniej Kenii i północnej Tanzanii DC: 13,3–13,6 cm
DO: 5,5–6 cm
MC: brak danych
 NE 
Saccostomus campestris W. Peters, 1846 torbomysz sawannowa 2 podgatunki Afryka Południowa od Angoli, Demokratycznej Republiki Konga i Tanzanii na południe do Namibii i Południowej Afryki DC: 9,5–17,3 cm
DO: 2,8–5,5 cm
MC: 33–81 g
 LC 

Kategorie IUCN:  LC gatunek najmniejszej troski;  NE gatunki niepoddane jeszcze ocenie.

Opisano również gatunki wymarłe:

  • Saccostomus geraadsi Mein, Pickford & Senut, 2004[12] (Etiopia; miocen)
  • Saccostomus major Denys, 1987[13] (Tanzania; pliocen).

Uwagi

  1. Nowa nazwa dla Saccostomus Peters, 1846, ponieważ Palmer uważał, że nazwa ta jest zajęta przez Saccostoma Fitzinger, 1843 (Reptilia).
  2. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

  1. a b W. Peters. Über neue Säugethiergattungen aus den Ordnungen der Insectenfresser und Nagethiere. „Bericht über die zur Bekanntmachung geeigneten Verhandlungen der Konigl. Preuss. Akademie der Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1846, s. 258, 1846. (niem.). 
  2. T.S. Palmer. Some new generic names of mammals. „Science”. New Series. 17, s. 873, 1903. (ang.). 
  3. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 232. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  4. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 336. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  5. a b c d e S. Goodman & A. Monadjem: Family Nesomyidae (Pouched Rats, Climbing Mice and Fat Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 196–197. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  6. D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Saccostomus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-20].
  7. a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 217. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  8. Palmer 1904 ↓, s. 615.
  9. Palmer 1904 ↓, s. 364.
  10. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-23]. (ang.).
  11. Taxonomy: Saccostomus – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-08-22]. (ang.).
  12. P. Mein, M. Pickford & B. Senut. Late Miocene micromammals from the Harasib karst deposits, Namibia. Part 2b – Cricetomyidae, Dendromuridae and Muridae, with an addendum on the Myocricetodontinae. „Communications of the Geological Survey of Namibia”. 13, s. 43, 2004. (ang.). 
  13. Ch. Denys: Fossil rodents (other than Pedetidae) from Laetoli. W: M.D. Leakey & J.M. Harris (redaktorzy): Laetoli: a Pliocene Site in northern Tanzania. London: Oxford Science Publications, 1987, s. 118–170. ISBN 978-0-19-854441-8. (ang.).

Bibliografia

  • T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.). 
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 111233
  • GBIF: 2438947
  • identyfikator iNaturalist: 44508
  • ITIS: 632583
  • NCBI: 106346
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 41927
  • CoL: 7BHC