Wenecja (województwo kujawsko-pomorskie)
 | Ten artykuł dotyczy dawnego miasta na Pałukach. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa. |
| wieś | |||
 Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wenecji | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Gmina | Żnin | ||
| Liczba ludności (2024) | 427 | ||
| Strefa numeracyjna | 52 | ||
| Kod pocztowy | 88-400[2] | ||
| Tablice rejestracyjne | CZN | ||
| SIMC | 0100931 | ||
Położenie na mapie gminy Żnin  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu żnińskiego  | |||
 52°48′47″N 17°45′56″E/52,813056 17,765556[1] | |||
| |||
Wenecja – wieś (dawniej miasto) w Polsce w województwie kujawsko-pomorskim, położona w powiecie żnińskim, w gminie Żnin na przesmyku jezior: Biskupińskiego, Weneckiego i Skrzynka.
Wenecja uzyskała lokację miejską w 1392 roku, zdegradowana przed 1400 rokiem[3].
Wenecja dzieli się na cztery przysiółki: Dolna Wenecja, Górna Wenecja, Probostwo oraz Mościszewo[4].
Historia
Według wzmianek, w XIV wieku osada należała do rodu Nałęczów. Ówcześnie nosiła nazwę Mościska, którą to Mikołaj Nałęcz zmienił na Wenecję, po powrocie ze studiów w Wenecji. Także z jego inicjatywy powstał tu zamek obronny oraz kościół, na miejscu którego do dziś istnieje świątynia z XIX wieku. Jeszcze w wieku XIV Wenecja otrzymała prawa miejskie, które w latach późniejszych zostały jej jednak odebrane. Wieś klucza żnińskiego arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, położona była w XVII wieku w powiecie kcyńskim województwa kaliskiego[6].
Demografia
W latach 1975–1998 miejscowość należała województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego 2021 liczyła 424 mieszkańców[7]. Jest ósmą co do wielkości miejscowością gminy Żnin.
| Rok | Liczba ludności |
|---|---|
| 1998 | 282 |
| 2002 | 291 |
| 2009 | 305 |
| 2011 | 333 |
| 2014 | 341 |
| 2021 | 424 |
| 2023 | 420 |
| 2024 | 427 |
Atrakcje turystyczne
- Muzeum Kolei Wąskotorowej – w jego zbiorach znajduje się m.in. 17 parowozów, pług śnieżny oraz piaskarka
- ruiny zamku
- neogotycki kościół z XIX wieku
- dwór klasycystyczny z XIX wieku
- budynek dawnej podcieniowej kuźni z 1908 roku[8]
- grób Walentego Szwajcera (odkrywcy osady w Biskupinie) na miejscowym cmentarzu
Wenecja znajduje się na Szlaku Piastowskim. Wiedzie przez nią również trasa Żnińskiej Kolei Powiatowej, która obecnie nie funkcjonuje już jako regularny środek transportu dla okolicznych mieszkańców. Jest to kolej wąskotorowa, posiadająca rozstaw szyn liczący jedynie 600 mm, co sprawia, że są to najwęższe tory kolei publicznej w Europie. W sezonie turystycznym możliwa jest przejażdżka kolejką na trasie: Żnin–Wenecja–Biskupin–Gąsawa.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144936
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1457 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 80-81.
- ↑ Wenecja - kod pocztowy, mapa, przysiółki - gmina Żnin [online], ratusz.pl [dostęp 2023-10-05] .
- ↑ NapoleonN. Orda NapoleonN., Album widoków historycznych Polski : poswięcony rodakom. Seria 5, Album widoków przedstawiających miejsca historyczne Księstwa Poznańskiego i Prus Zachodnich, W Warszawie: lit. M. Fajansa, 1880 .
- ↑ Paweł Klint, Szlachecki obrót ziemią w powiecie kcyńskim w latach 1626-1655, Wrocław 2012, s. 325.
- ↑ Narodowy Spis Powszechny 2021 – Bank Danych Lokalnych.
- ↑ Jerzy Sobczak: Pałuki. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987. ISBN 83-03-01818-3.
Linki zewnętrzne
- Wenecya 4 (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 209 .
- p
- d
- e
Gmina Żnin
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie |
|
| Kolonia | |
| Osady |
|
| Osady leśne |
|
| Integralne części wsi |
|
Kontrola autorytatywna (wieś w Polsce):
- VIAF: 140385908
