Zielkowo

Ten artykuł od 2012-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.


Zielkowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

iławski

Gmina

Lubawa

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

14-229[2]

Tablice rejestracyjne

NIL

SIMC

0480550

Położenie na mapie gminy wiejskiej Lubawa
Mapa konturowa gminy wiejskiej Lubawa, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zielkowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Zielkowo”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zielkowo”
Położenie na mapie powiatu iławskiego
Mapa konturowa powiatu iławskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zielkowo”
Ziemia53°35′06″N 19°43′53″E/53,585000 19,731389[1]

Zielkowo – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Historia

Zielkowo powstało w XIV wieku, zostało założone, podobnie jak większość miejscowości w okolicy, na prawie chełmińskim. Obszar tej wsi wynosił 30 włók, z czego 3 włóki były we władaniu sołtysa. Na przełomie XVI i XVII wieku należało do dóbr stołowych biskupów chełmińskich[3]. Wiadomo, że w XVI wieku istniała tu karczma oraz młyn, której właścicielem od 1672 roku był Marcin Krauze. Po likwidacji własności biskupów lubawskich, w związku z rozbiorami Polski, Zielkowo pozostało we władaniu króla Prus. Istniało tutaj w tamtych czasach 25 zagród. W 1872 roku mieszkańcy wsi przeżyli spory pożar, który pochłonął 27 zagród. W 1885 roku Zielkowo liczyło 514 mieszkańców, natomiast w 1928 – 510.

Zielkowo w okresie międzywojennym było wsią przygraniczną, granica przebiegała wzdłuż rzeki Drwęcy. Od dawna Zielkowo należało do gminy Rożental, jeszcze podczas Zaboru Pruskiego. Akta mieszkańców od 1874 roku były zapisywane w Urzędzie Stanu Cywilnego w Rożentalu (obecnie znajdują się w Archiwum Państwowym w Olsztynie). Szkoła powstała w 1822 roku, budynek istnieje do dziś, lecz znajdują się w nim lokale mieszkalne. W 1921 roku stacjonowała tu placówka 13 batalionu celnego, następnie placówka Straży Celnej „Zielkowo”[4]. a od 1928 placówka Straży Granicznej I linii „Zielkowo”[5].

W czasie II wojny światowej bogatsi mieszkańcy wsi zostali wywłaszczeni ze swoich gospodarstw i wywiezieni do obozów w Smukale i Potulicach. W wywłaszczonych gospodarstwach zostały osadzone rodziny niemieckie pochodzące z Besarabii.

Wieś należy do parafii św. Jakuba Apostoła w Kazanicach.

We wsi znajduje się jednostka ochotniczej straży pożarnej.

Historyczne budowle

  • ruiny młyna
  • stara drewniana chata chłopska z XIX wieku, kryta trzciną
  • stare domy ceglane z XIX wieku, tzw. gburów, charakterystyczne dla Ziemi Lubawskiej
  • kapliczka z XIX wieku
  • pałacyk leśniczego, tzw. Placówka
  • budynek szkoły z XIX wieku

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 161201
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1621 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  3. Inwentarz dóbr biskupstwa chełmińskiego z r. 1614 : z uwzględniem późniejszych do r. 1759 inwentarzy, Toruń 1927, s. IV.
  4. Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 231 .
  5. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 13. ISBN 83-87424-77-3.
  • p
  • d
  • e
Gmina Lubawa
Siedziba gminy
  • Fijewo
Wsie
Kolonie
  • Biała Góra
Osady
Gajówki
  • Gajówka

Herb gminy Lubawa