1322

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

• 3. 1. - Umro francuski kralj Philippe V, nasleđuje ga mlađi brat Charles IV (do 1328), poslednji iz direktne Capetove loze.
• 6. 1. - Stefan Uroš III Dečanski krunisan za kralja Srbije (do 1331); "mladi kralj" je Stefan Dušan. Na severu vlada njegov brat od strica Vladislav (do 1324).^[1]
• poč. godine - Kralj Karlo Robert imenuje još jednog bana u Slavoniji, Nikolu Omodejeva, jer Ivan Babonić pazi na dalmatinskog bana Mladena.^[2]
• 22. 1. - Despenserov rat u Engleskoj: pošto je kralj Edward II ušao u velške marke, predao se Roger Mortimer, vođa ustanka. Despenseri, Hugh Despenser mlađi i stariji, su se tajno vratili iz progonstva.

• 12/13. 2. - Srušila se glavna kula engleske Katedrale u Elyju - biće obnovljena u vidu prostranog oktagona.
• 13. 2. - Pomenut je Kegalj iz roda Prkalj, dalmatinski začetnik roda Keglevića.

• 15. 3. - Gradsko vijeće Šibenika položilo prisegu vjernosti mletačkoj općini. Ovih dana, Šibenik i Trogir su dogovorili obrambeni savez, nakon čega je ban Mladen, koji opsjeda Trogir, harao i šibenskim poljem.^[3]
• 16. 3. - Bitka kod Boroughbridgea u Yorkshiru je odlučujuća pobeda Edwarda II u Despenserovom ratu. Thomas, 2. erl od Lancastera je zarobljen i ubrzo pogubljen.

April/Travanj – Jun/Lipanj

• ožujak/travanj - Ban Mladen sazvao sabor hrvatskih kneževa povodom odmetništva Šibenika i Trogira - ali posvađao se s njima, oni se udružuju sa slavonskim banom Ivanom i bosanskim Stjepanom Kotromanićem.^[4]
• 24. 4. - Pavao II. sklopio savez sa Trogirom protiv brata Mladena, čemu se priključuju i Frankopani^[5].
• proleće - Konstantin Nemanjić potučen i poginuo u sukobu sa bratom Stefanom.
• proleće? - Umro bugarski car Teodor Svetoslav, nasleđuje ga sin Georgi II Terter (do 1323).

• 14. 5. - Trogir prisegnuo na vjernost Mlečanima.^[3]
• maj - Malo pre smrti, gospodar Milana Matteo I Visconti, optužen od pape za nekromantiju i ekskomuniciran, prepušta vlast sinu Galeazzu.

• 24. 6. - Nova naredba za protjerivanje Židova iz Francuske - paradoksalna posljedica Pastirskog križarskog rata iz 1320. i prošlogodišnjeg "straha od gubavaca". Papa radi isto u Comtat Venaissinu.
• polovinom god. - Humski episkop Danilo II se ponovo povlači u Hilandar, zamenjuje ga Stefan Pekpal (1324).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

• jul - Građanski rat dvojice Andronika: nakon što je mlađi Andronik dobio nekoliko gradova blizu Carigrada, sporazum vraća status kvo.
• jul - Koristeći građanski rat u Vizantiji, bugarski car zauzima Plovdiv.
• leto - Branivojevići opsedaju Imotski, nastupaju kao prijatelji Venecije protiv svrgnutog dužda Bajamonte Tijepola.^[6] Do 1326. vladaju u Humu.

• leto - Engleska invazija Škotske: vojska se mora povući zbog gladi.

• avgust - Bugarska invazija na Jedrene je odbijena i potučena od Andronika III.
• 21. 8. - Izbjegli zagrebački biskup Augustin Kažotić imenovan za biskupa Lucere u Apuliji (do 1323). Za zagrebačkog biskupa je 3. rujna imenovan dominikanac Jakov de Corvo, ali on vlada preko vikara.^[7]

• 27. 9. - Posvećen istočni dio Kölnske katedrale.
• 28. 9. - Bitka kod Mühldorfa: Ludwig IV Wittelsbach je na čelu Bavaraca porazio austrijske habsburške snage Friedricha Lijepog, rivala za njemačku krunu i zarobio ga.

• rujan? - Bitka kod Bliske, u zaleđu Trogira: slavonski ban Ivan Babonić na čelu koalicije naklonjene kralju Karlu Robertu porazio hrvatsko-dalmatinskog bana Mladena II Šubića. Šibenčani i Trogirani poharali Mladenovu stolicu Skradin i Omiš. Na Mladenovoj strani su se borili i "Vlasi", koji se tada prvi put pominju u Hrvatskoj.^[8]

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

• 8. 10. - Sabor u Kninu: kralj potvrđuje povlastice svojim pristalicama, Mladen je odveden u Ugarsku, gdje provodi ostatak života. Starješina Šubića, koji su na zalasku, postaje Juraj II. Kralj Karlo Robert ubrzo odlazi u Zagreb.
  • Knin zauzima vojvoda Nelipac II. Nelipčić.
  • Sljedećih "pola stoljeća" u Hrvatskoj južno od Gvozda "nema pravog reda ni zakona, već... bila preotela sila i samovolja knezova i drugih siledžija".^[9]
  • Stjepan II Kotromanić, ranije Mladenov vazal, sada se osamostaljuje.
• 16. 10. - Ivan Babonić postaje i hrvatski ban (do 1323), ali tamo ga ne priznaju.
• 14. 10. - Prvi rat za škotsku nezavisnost: u uzvratnoj invaziji severa Engleske, Robert Bruce je odneo pobedu kod Old Bylanda.

Kroz godinu

• Vid Botono je hvarski biskup.
• Mnogi ugledni mletački građani ekskomunicirani zbog trgovine sa egipatskim mamelucima.
• Izumrli koruški grofovi Heunburg (slovenski: Vovbržani), njihove posede putem braka nasleđuje Ulrich von Sanneck (Ulrik I. Žovneški), predak Celjskih grofova.
• Prvi pomen Zlína u Moravskoj markgrofoviji, tj. Moravskoj Vlaškoj.
• Dimitrije Tverski imenovan od kana Zlatne horde za Velikog kneza Vladimirskog, i sakupljača poreza za Mongole (do 1326), umesto svog rivala Jurija Moskovskog.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1322.

• 11. 1. - Kōmyō, severni japanski car († 1380)
• Imelda Lambertini, katolička svetica († 1333)
• Mihailo IV Asen, bugarski vladar († 1355)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1322.

• 3. 1. - Philippe V Visoki, francuski kralj (* ca. 1293)
• 10. 1. - Petrus Aureolus, skolastički filozof (* ca. 1280)
• 20. 4. - Simon Rinalducci, propovednik, blaženik
• Teodor Svetoslav, bugarski car
• Teodora Smilec,^[10] supruga Stefana Dečanskog

Reference

Literatura

• Svezak drugi: dio prvi. Treće doba: Vladanje kraljeva iz raznih porodica (1301-1526). Prva knjiga: Anžuvinci i Sigismund do gubitka Dalmacije (1301-1409), Vjekoslav Klaić (archive.org)
• Istorija srpskog naroda, Prva knjiga, Od najstarijih vremena do Maričke bitke (1371), SKZ Beograd 1981 (I)

1322 na Wikimedijinoj ostavi