Ilandža

Ilandža
Pravoslavna crkva
Osnovni podaci
Država	Srbija
Pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Južnobanatski
Opština	Alibunar
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1422
Gustina stanovništva	26 st./km²
Geografija
Koordinate	45°10′06″N 20°55′06″E / 45.168333°N 20.918333°E / 45.168333; 20.918333
Nadmorska visina	59 m
Površina	66,3 km²
Ilandža Ilandža (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	26352
Pozivni broj	013
Registarska oznaka	PA

Koordinate: 45° 10′ 06" SGŠ, 20° 55′ 06" IGD

Ilandža je naseljeno mesto u opštini Alibunar, u južnobanatskom okrugu u Vojvodini, Srbija. Prema popisu iz 2011. bilo je 1422 stanovnika.

Istorija

Tokom istorije Ilandža menja svoje ime nekoliko puta naziv:

Godine:
1385. - Iloch
1717. - Ilanča (Ilancsa)
1911. - Ilonch
1922. - Ilandža

Zna se, da je još 1385. godine, pominje se ilonačka crkva (Ilonch ). I da je Naselje podpadalo tada komitetu Kovin,^[1] a 1716. godine potpada pod Velikobečkerečkom Dištriktu. Godine 1717. bilo je u mestu 20, a 1727. samo 17 kuća. 1744. godine došlo je više porodica iz Srbije, a 1765. god. naselili se iz Pančeva Srbi i Rumuni (20 ) porodica, pa je tako broj domova povišen 1773.god. na 199 kuća. Od 1774.god. potpadala je Ilandža Ilirsko-graničarskoj regimenti, 1776. pod Nemačko-Banatsku Regimenti. Dojč-Banater (pa sve do 1845. godine kada je Ilandža dodeljena Srpskoj graničarskoj regimenti.^[2]

Kod Ilandže se 13. oktobra 1848. godine odigrala bitka između Mađarske revolucionarne vojske pod vođstvom kapetana Aranjija i srpkih kontrarevolucionara. Ova bitka se odigrala kao jedan od sukoba u događajima poznatih pod nazivom Mađarska revolucija iz 1848. U ovoj bici su malobrojne srpske snage potučene, i samom mestu je naneta velika šteta, crkva je takođe mnogo oštećena, a posle 4 godine 1852. je i obnovljena.

Crkva

Crkva je zidana u vizantijskom stilu 1793. godine, a na mestu gde je bila stara, sazidana je kapela sa ikonama: sv. Nikole, sv. Stevana, sv. Jovana i sv. Trojice.

Crkveni inventar

Ikonostas je slikao 1874. godine Novak Radonjić, a poslednjih sedam ikona dovršio je njegov drugi učenik Aksentije Marodić. Parohijsko zvanje je zavedeno 1765. koje su godine i matrikule zavedene.
Od starijih crkvenih knjiga postoje: Jevanđelje iz 1730. godine, Strasno Jevanđelje iz 1791. i Oktojih, iz 1849. god.
Od stvari: Putir, koji je darovao Milovan Grujić 10 juna 1766. godine, a iskupio ga je Timotije Nikolić 1811. godine.

Zanimljivosti

U doba Marije Terezije kopan je „Terezijin kanal“ koji prolazi kroz Ilandžansko polje. Narod ovaj kanal naziva Begejem. Zemljotres od 15. jula 1896. godine u 6 sati ujutru, je bio toliko jak da je izbio gvozdenu motku sa tornja, na kojoj je krst i jabuka stajala. Usled toga skinut je krst i jabuka, ponovo pozlaćeni i u četvrtak 19. septembra iste godine podignuti. Od 1898. godine, ima Ilandža železničku stanicu, stanica je na pruzi Sečanj - Alibunar.

Godine 1853. je u Ilandži bilo 1.221 duša i te godine potpadne pod Seleušku županiju, a 1873. godine pod Torontalsku županiju.

Demografija

U naselju Ilandža živi 1414 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 44,1 godina (42,2 kod muškaraca i 46,0 kod žena). U naselju ima 617 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,80.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja četiri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	3132	^[3]
1953.	2896
1961.	2926
1971.	2805
1981.	2426
1991.	2023	1919
2002.	1919	1727

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	1492	86.39%
Romi	97	5.61%
Crnogorci	33	1.91%
Makedonci	18	1.04%
Slovaci	17	0.98%
Rumuni	14	0.81%
Mađari	12	0.69%
Jugosloveni	12	0.69%
Hrvati	9	0.52%
Muslimani	1	0.05%
nepoznato	14	0.81%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[4]


	m	ž
?	2	1
80	22	30
75-79	43	53
70-74	60	65
65-69	65	87
60-64	43	64
55-59	51	68
50-54	56	63
45-49	61	46
40-44	63	38
35-39	49	54
30-34	64	45
25-29	47	46
20-24	41	48
15-19	44	49
10-14	52	41
5-9	51	45
0-4	43	27
prosek	42.2	46.0

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	750	770	822	795	776	687	617

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	163	185	76	90	50	33	12	3	4	1	2.80

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	711	161	455	61	22	12	757

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	94	453	176	24	10

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	396	300	-	1	23	4	11	18	-	7
Ženski	241	156	-	-	39	-	-	12	1	2
Oba	637	456	-	1	62	4	11	30	1	9
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	2	-	7	4	-	4	-	-	15
Ženski	-	3	2	7	6	1	-	-	12
Oba	2	3	9	11	6	5	-	-	27

Reference

↑ Monografija Podunavske oblasti „Napredak Pančevo“ 1812-1927.
↑ Milekerovi letopisi Opština u južnom Banatu Feliks Mileker ISBN 86-85075-04-1:
↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7