Plastik endüstrisi, plastik hammaddelerin üretimi, işlenmesi ve çeşitli sektörlerde nihai ürünlere dönüştürülmesini kapsayan çok geniş ve dinamik bir sanayi koludur. Plastik, hafifliği, dayanıklılığı, esnekliği, kolay şekil alabilmesi ve düşük maliyeti sayesinde günümüzde ambalajdan otomotive, inşaattan sağlığa kadar birçok alanda vazgeçilmez bir malzeme haline gelmiştir.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Plastiğin endüstriyel olarak kullanılmaya başlanması 19. yüzyılın ortalarına dayanır. 20. yüzyılda sentetik polimerlerin keşfiyle birlikte plastik endüstrisi hızla büyümüştür. Türkiye’de ise plastik sektörü 1960’lı yıllarda sanayileşme hamleleriyle gelişmeye başlamış, 1980’lerden itibaren ihracat odaklı büyüme ile dünya pazarında önemli bir konuma ulaşmıştır.
Kullanım alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]Plastik endüstrisi, çok çeşitli sektörlere ürün ve yarı mamul sağlamaktadır:
- Ambalaj: Gıda, içecek, temizlik ürünleri ve ilaç ambalajları
- Otomotiv: Araç gövdeleri, tamponlar, iç aksam parçaları
- İnşaat: Borular, pencere çerçeveleri, yalıtım malzemeleri
- Elektronik ve Beyaz Eşya: Cihaz gövdeleri, kablo yalıtımları
- Tarım: Sulama boruları, sera örtüleri
- Sağlık: Tek kullanımlık tıbbi malzemeler, steril ambalajlar[2]
Ekonomik önemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünya plastik endüstrisinin büyüklüğü 1,2 trilyon dolar civarındadır. Türkiye, yaklaşık 36 milyar dolarlık üretim hacmiyle dünyanın yedinci, Avrupa’nın ise ikinci büyük plastik üreticisidir. Sektör, ihracat, istihdam ve sanayiye sağladığı katma değer ile ülke ekonomisinde stratejik bir yere sahiptir.[3]
Sürdürülebilirlik ve çevre
[değiştir | kaynağı değiştir]Plastiklerin yaygın kullanımı çevre sorunlarını da beraberinde getirmiştir. Geri dönüşüm uygulamaları, biyobozunur plastikler ve döngüsel ekonomi modelleri sektörün sürdürülebilirliğini sağlamak için geliştirilmektedir. Türkiye’de de plastik atıkların azaltılması ve geri dönüşüm oranlarının artırılması yönünde çeşitli politikalar ve projeler yürütülmektedir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Türkiye'nin Sürdürülebilir Büyümesi Açısından Stratejik Bir Sektör: Plastik Endüstrisi" (PDF). Erişim tarihi: 4 Haziran 2025.
- ^ "Plastik Ambalajlar". 6 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2025.
- ^ "Sektörel Yol Haritaları:Türkiye'de Plastik Sektörü" (PDF). Erişim tarihi: 4 Haziran 2025.
- ^ "Plastiklerle İlgili Güncel Konular Pratik Öneriler" (PDF). Erişim tarihi: 4 Haziran 2025.
