Televizyon kanalı, bir televizyon ağının programlarının yayımlandığı bir fiziksel veya sanal kanaldır. Örneğin, Kuzey Amerika'da kanal 2, NTSC analog video (VSB) için 55,25 MHz ve analog ses (FM) için 59,75 MHz, dijital ATSC (8VSB) için 55,31 MHz taşıyıcı frekanslarıyla 54 ila 60 MHz'lik karasal veya kablo bandını ifade eder. Kanallar, konuma ve servis sağlayıcıya bağlı olarak birçok farklı televizyon istasyonu veya kablo dağıtımlı kanal tarafından paylaşılabilir.[1]
Sovyetler Birliği'nde Léon Theremin'in geliştirdiği aynalı davul tabanlı bir televizyon 1925'te 16 satırlık çözünürlükle başladı, sonra 32 satıra ve sonunda 1926'da iç içe geçmeyi kullanarak 64 satıra çıktı. 7 Mayıs 1926'daki tezinin bir parçası olarak Theremin, beş fit karelik bir ekrana neredeyse aynı anda hareket eden görüntüleri elektrikle iletti ve ardından yansıttı. Televizyon tarihi'nde ilk kez 1928 yılında WRGB (o zamanlar W2XCW) dünyanın ilk televizyon istasyonu olarak başlatıldı. Schenectady, New York'deki General Electric tesisinden yayın yapıyordu. İlk İngiliz televizyon yayını, Eylül 1929'da Baird Televizyonu'nun elektromekanik sistemiyle BBC radyo vericisi üzerinden yapıldı.
Belirli bir bölge için çok uluslu bant genişliği planına bağlı olarak, analog televizyon kanalları genellikle 6, 7 veya 8 MHz bant genişliğindedir ve bu nedenle televizyon kanalı frekansları da değişir. Kanal numaralandırması da farklıdır. Dijital karasal televizyon kanalları, eski nedenlerden dolayı analog öncülleriyle aynıdır, ancak çoklama yoluyla, her fiziksel radyo frekansı (RF) kanalı birkaç dijital alt kanal taşıyabilir. Uydularda, her transponder normalde bir kanal taşır, ancak bir transponder üzerinde birden fazla küçük, bağımsız kanal olabilir ve ilgisiz iletimler arasında koruma bantlarına ihtiyaç duyulması nedeniyle bant genişliğinde bir miktar kayıp olabilir. Japonya ve Brezilya'da kullanılan ISDB'nin benzer bir bölümlenmiş modu vardır.
Aynı alandaki karasal kanallar arasındaki parazitlenmeyi önlemek, iki analog istasyonun frekans tahsisleri arasında en az bir kanalı atlayarak gerçekleştirilir. Kanal numaralarının ardışık olduğu durumlarda, frekanslar bitişik değildir, örneğin kanal 6 ila 7 VHF düşük banttan yüksek banta atlar ve kanal 13 ila 14 UHF'ye atlar. Kablolu televizyon'da, yalnızca hepsi aynı güçte olduğu için bitişik kanalları kullanmak mümkündür; bu, yalnızca iki istasyon aynı yerden aynı güç ve yükseklikte iletildiğinde karasal olarak yapılabilir.[2] DTT için seçicilik doğası gereği daha iyidir, bu nedenle bitişik kanallar (analog veya dijital istasyonlara) aynı alanda bile kullanılabilir.
Rol ve varyasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu faaliyete bağlı olarak genellikle aynı şirket tarafından yürütülebilen veya ortaklara emanet edilebilen üç ana meslek bulunmaktadır:
- Yayımlanacak içeriğin programını üreten, oluşturan veya tasarlayan hizmet yayıncısı;
- Özellikle karasal televizyon, dijital uydu, kablolu televizyon veya kablolu dağıtım şebekesi vasıtasıyla yeniden iletilen sinyalleri topluma sunan yayıncı;
- Programların halka yeniden iletilmesi ve yayımlanmasıyla ilgili teknik işlemleri sağlayan telekomünikasyon şebekesi operatörü.
Bir televizyon kanalı, program veya kurgu ürettiği, yayımladığı ve yayın ağının teknik yönetimini kendisi sağladığı sürece bu üç rolü aynı anda üstlenebilir.
Kamu veya özel televizyon kanallarının çeşitli türleri vardır:
- Genel, uluslararası, ulusal veya bölgesel televizyon kanalı
- Programlarını sınırlı bir bölgede yayımlayan ve genellikle yayın yaptığı bölgeye özel programlar yapan yerel televizyon kanalı
- Erişimi çoğunlukla abonelik veya oturum başına pazarlamaya tabi olan ücretli TV kanalı
- Belirli bir alan veya konuya adanmış tematik televizyon kanalı:
- Sürekli ve çoğunlukla canlı haber televizyon kanalı
- Spor televizyon kanalı, spora adanmış, spor etkinliklerinin, sporla ilgili raporların ve haberlerin yayımlandığı kanaldır.
- Uluslararası haber kanalı
Teknik gelişmeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Televizyon teknolojisinin tarihi ayrı bir yazının konusudur.
- Ayrıca bakınız: Televizyon teknolojisinin tarihi
Televizyon kanallarının gelişimi, belirli bölgeleri kapsayacak şekilde vericilere dayalı karasal yayın ağlarının kurulmasıyla doğrudan bağlantılıdır.
Kablo, uydu, ADSL ve DTT gibi yeni yayın yöntemlerinin gelişi yeni kanalların ve yeni teknolojilerin kullanılmasına yol açtı. 1980'lerin sonuna kadar televizyon yayınları analogdu (sürekli ve modüle edilmiş elektrik sinyallerinin karasal yayını). Son yıllarda dijital teknolojilerin kullanımı kaydedilen, iletilen ve alınan görüntülerin kalitesini artırdı.
Televizyon tekniklerinin detayları ayrı bir yazının konusudur.
- Ayrıca bakınız: Televizyon teknikleri
Durum
[değiştir | kaynağı değiştir]Avrupa'da televizyon kanalları özel şirketler tarafından, dernekler tarafından yönetiliyor veya kamu hizmetine bağlı olarak faaliyet gösteriyor.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Television Technology - an overview | ScienceDirect Topics". www.sciencedirect.com. Erişim tarihi: 21 Mart 2025.
- ^ "Television - Transmission, Reception, Technology | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 16 Mart 2025. 17 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2025.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Televizyon kanalları listesi
- Türkiye'de yayın yapan televizyon kanalları listesi
- Televizyon teknolojisi
- Televizyon programı
- Televizyon Eleştirmenleri Derneği
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta televizyon kanalı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- What ever happened to Channel 1? 17 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
