Maria Tawryczewska

Maria Tawryczewska

Data i miejsce urodzenia	31 lipca 1927 Warszawa
Data śmierci	9 października 2012
Narodowość	polska
Alma Mater	Politechnika Wrocławska
Dziedzina sztuki	architektura
Epoka	sztuka współczesna
Ważne dzieła
Mezonetowiec we Wrocławiu, Dom Naukowca we Wrocławiu
Multimedia w Wikimedia Commons

Maria Tawryczewska (z d. Szpakowska, ur. 31 lipca 1927 w Warszawie, zm. 9 października 2012) – polska architektka, uczestniczka odbudowy Wrocławia w latach 1952-1964.

Córka artysty i architekta Wacława Szpakowskiego (1883-1973), siostra artystki Anny Szpakowskiej-Kujawskiej (ur. 1931)^[1].

Jej mężem był Igor Tawryczewski (1927-1989), również architekt, wraz z którym mieszkała i pracowała w Londynie w latach 1964-1979. Później Tawryczewscy byli związani z Warszawą^[1].

Była członkinią Szarych Szeregów w Otwocku^[1].

Pochowana na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu^[1].

W 1951 uzyskała dyplom mgr. inż. architektury na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej, będąc jedną z pierwszych jej absolwentek^[1][2].

Tawryczewska należała do grona projektantek i projektantów powojennej architektury Wrocławia. Brała udział w odbudowie miasta, w latach 1952-1964 pracując w Miastoprojekcie Wrocław^[1][3]. Wiele obiektów zaprojektowała we współpracy z Jadwigą Grabowską-Hawrylak, Edmundem Frąckiewiczem i Igorem Tawryczewskim, np. Mezonetowiec czy Osiedle Kołłątaja. Dwie z ich wspólnych realizacji – Dom Naukowca i budynek przy ul. Grabiszyńskiej 164 – uzyskały wyróżnienia w plebiscycie "Mister Wrocławia" w roku 1960 i 1963^[4]. Natomiast Osiedle Gajowice (1959-1965), zaprojektowane w zespole z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak, M. Kiełczewską, W. Maciejewskim, S. Müllerem, Z. Pawłowiczem oraz I. Tawryczewskim (kier.) było "największą inwestycją mieszkaniową w powojennej historii miasta"^[5][6][7].

W latach 1964–1979 pracowała wraz z mężem w Londynie^[1][3]. W latach 1979–1989 obydwoje pracowali w biurze Miastoprojekt-Budopol w Warszawie^[3].

Od 1952 była członkinią warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich^[1].

• Osiedle Kołłątaja we Wrocławiu (1955-58), wraz z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak i I. Tawryczewskim^[7], w tym:
  • Mezonetowiec, ul. Kołłątaja 9-12 (1958-60), wraz z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak i I. Tawryczewskim – galeriowiec mieszkalno-usługowy z dwupoziomowymi mieszkaniami^[8][9],
  • budynek przy ul. Kołłątaja 27-30^[10],
  • budynek przy ul. Kołłątaja 34-35 / ul. Podwale 58-60^[11],
• Dom Naukowca we Wrocławiu (1958-60), pl. Grunwaldzki 15-21, wraz z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak i I. Tawryczewskim – dom mieszkalny pracowników Politechniki Wrocławskiej, pierwszy "Mister Wrocławia"^[12][13][7],
• Osiedle Gajowice we Wrocławiu (1959-1965) z dwiema szkołami przy ul. Grochowej (1962–1964), wraz z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak, M. Kiełczewską, W. Maciejewskim, S. Müllerem, Z. Pawłowiczem, I. Tawryczewskim (kier.)^[5][6][7],
• budynek przy ul. Grabiszyńskiej 164 we Wrocławiu, wraz z I. Tawryczewskim – 10-kondygnacyjny budynek mieszkalny^[4][14][15],
• budynek mieszkalny przy ul. Kościuszki 36-42 we Wrocławiu, wraz z E. Frąckiewiczem, J. Grabowską-Hawrylak i I. Tawryczewskim^[16],
• budynek mieszkalny przy ul. Pereca 26-28 / ul. Żelaznej 53^[1].

• Dom Naukowca – pierwszy w historii miasta tytuł „Mister Wrocławia”, 1960^[4][17], Dom Roku 1961^[7],
• budynek przy ul. Grabiszyńskiej 164 – „Mister Wrocławia”, 1963^[4].

• 
  Mezonetowiec we Wrocławiu
• 
  Elewacja Domu Naukowca we Wrocławiu
• 
  Panorama modernistycznej zabudowy Gajowic
• 
  Wieżowiec przy ul. Grabiszyńskiej 164
• 
  Wieżowce przy ul. Grabiszyńskiej

• realizacje Tawryczewskiej w serwisie fotopolska.eu,
• Dom Naukowca, Wrocław, pl. Grunwaldzki 15-21 w serwisie fotopolska.eu oraz w serwisie polska-org.pl,
• budynek mieszkalny przy ul. Pereca 26-28 / ul. Żelaznej 53 w serwisie polska-org.pl,
• budynek przy ul. Grabiszyńskiej 164 serwisie polska-org.pl.

• RafałR. Eysymontt RafałR., Leksykon architektury Wrocławia, EwaE. Różycka-Rozpędowska, WojciechW. Brzezowski, BarbaraB. Banaś (red.), Wydawnictwo Via Nova, 2011, ISBN 978-83-60544-89-1, OCLC 833856594 [dostęp 2020-05-08] .