Szaniec FS-29
Szaniec FS-29 – widok na fosę | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Lokalizacja | |||
Część | |||
Typ | szaniec | ||
Data budowy | 1854 | ||
Data eksploatacji | do 1918 | ||
Położenie na mapie Krakowa | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||
50°02′28,921″N 19°54′14,173″E/50,041367 19,903937 | |||
|
Szaniec FS-29 – budowla fortyfikacyjna twierdzy Kraków z 1854 roku, najlepiej zachowana w mieście budowla typu FS (niem. feldschanze – szaniec polowy). Znajduje się na Skałkach Twardowskiego, niedaleko od ul. Tynieckiej.
Szaniec ten wzniesiono podczas rozbudowy pierścienia twierdzy krakowskiej w latach 1854–56 następstwie wojny krymskiej ciągiem standardowych szańców o charakterze półstałym, numerowanych od 1 do 29. Szańce te miały sześcioboczny narys, co przy kącie rozwarcia strzelnic 60° nie pozostawiało pól nie pokrytych ogniem. Uzbrojenie stanowiło 10 dział, po dwa na każdą z trzech linii wału czoła, i po dwa na barki, chroniące międzypola. Tylny odcinek obrysu był włamany do wnętrza dwoma krótkimi wałami, tworzącymi szyję. Przeznaczone były one do użycia broni ręcznej w celu obrony mostu zwodzonego i bramy do fortyfikacji[1].
Szaniec FS 29 ma bardzo typowy sześciokątny narys, wyróżnia go jedynie fosa kuta w skale[1]. W 1860 dodano mu poprzecznice[2], a tuż przed I wojną światową – schrony pogotowia z podkopów i blachy falistej[1]. W 1990 szaniec został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A-831[3].
Szaniec IS-29½
W latach 1888–90 na przedpolu FS 29 wzniesiono uzupełniający szaniec piechoty (infanterieschanze) IS-29½; zachowały się z niego niewielkie pozostałości[2].
Przypisy
- ↑ a b c Janusz Bogdanowski: Warownie i zieleń twierdzy Kraków. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1979, s. 98–102. ISBN 83-08000096.
- ↑ a b Janusz Bogdanowski: Warownie i zieleń twierdzy Kraków. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1979, s. 272. ISBN 83-08000096.
- ↑ Zestawienie zabytków nieruchomych województwa małopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2013-09-30. [dostęp 2015-07-18]. (pol.).
- p
- d
- e
Cytadela i bastiony rdzenia |
|
---|---|
Forty piechoty i szańce rdzenia |
|
Forty wewnętrznego pierścienia | |
Dzieła pomocnicze |
|
Forty główne |
|
---|---|
Baterie i szańce piechoty |
|
Dzieła pomocnicze |
|
Forty główne | |
---|---|
Forty pomocnicze | |
Baterie i szańce piechoty | |
Dzieła pomocnicze |
|
Forty główne | |
---|---|
Forty pomocnicze | |
Baterie i szańce piechoty | |
Dzieła pomocnicze |
|
Forty główne | |
---|---|
Forty pomocnicze | |
Baterie i szańce piechoty | |
Dzieła pomocnicze |
|
Forty główne | |
---|---|
Forty pomocnicze | |
Dzieła pomocnicze |
Forty główne | |
---|---|
Forty pomocnicze | |
Baterie i szańce piechoty | |
Dzieła pomocnicze |
|
Forty główne | |
---|---|
Forty pomocnicze | |
Dzieła pomocnicze |
|