Zakłady Azotowe w Chorzowie

Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A.
Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów SA
Ilustracja
Brama główna Zakładów Azotowych Azoty Adipol SA (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Adres

41-503 Chorzów
ul. Gabriela Narutowicza 15

Data założenia

1916

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Tadeusz Barcz[1]

Przewodniczący rady nadzorczej

Jakub Łosoś-Czernicki

Nr KRS

0000070509

Położenie na mapie Chorzowa
Mapa konturowa Chorzowa, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A.”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A.”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów S.A.”
Ziemia50°18′59″N 18°58′28″E/50,316389 18,974444
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów SA – spółka chemiczna produkująca chemikalia i nawozy sztuczne, z siedzibą w Chorzowie. Wchodzi w skład Grupy Azoty.

Historia

Lata 1915–1939

Grupa Azoty Zakłady Azotowe Chorzów SA powstała w 1916 roku pod firmą Oberschlesische Stickstoffwerke AG jako wspólne przedsięwzięcie rządu niemieckiego z bawarskim przedsiębiorstwem Bayerische Stickstoffwerke AG.

Po I wojnie światowej zakłady zostały przejęte przez Polskę i ze względu na strategiczne znaczenie, były przedmiotem międzynarodowego sporu, rozstrzyganego przez szereg lat przez Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej przy Lidze Narodów[2]. W lipcu 1922 roku przedsiębiorstwo chemiczne w Chorzowie zostało oficjalnie przejęte przez rząd Polski. Na mocy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – Stanisława Wojciechowskiego – z dnia 28 czerwca 1924 roku fabryce nadano osobowość prawną i status określający przedsiębiorstwo jako spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą Państwowa Fabryka Związków Azotowych w Chorzowie[3].

Podczas wielkiego kryzysu gospodarczego, aby ograniczyć koszty produkcji, w 1933 roku dokonano fuzji Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie i nowo budowanej od 1927 roku koło Tarnowa Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Mościcach[4]. Do II wojny światowej obydwie fabryki funkcjonowały pod nazwą „Zjednoczone Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie i Mościcach”, tworząc największy kombinat chemiczny w Polsce. W działalność przedsiębiorstwa zaangażowani byli m.in. Ignacy Mościcki, jako dyrektor naczelny (późniejszy prezydent Rzeczypospolitej Polskiej) i Eugeniusz Kwiatkowski, jako dyrektor techniczny, powołany na stanowisko w styczniu 1923 roku[5][6].

Po drugiej wojnie światowej

Po wojnie zakłady kontynuowały działalność jako przedsiębiorstwo państwowe pod firmą Zakłady Przemysłu Azotowego Chorzów. Po II wojnie światowej przedsiębiorstwo przez wiele lat nosiło nazwę Zakłady Azotowe im. Pawła Findera w Chorzowie[7][niewiarygodne źródło?], pozostając jednym z największych przedsiębiorstw w Chorzowie.

W 2012 roku przedsiębiorstwo weszło w skład Zakładów Azotowych „Puławy” SA, które nabyły od Skarbu Państwa 85% akcji spółki Azoty-Adipol SA[8] W 2013 roku inicjujące powstanie Grupy Azoty tarnowskie Zakłady Azotowe doprowadziły do skonsolidowania w ramach grup kapitałowej również Zakładów Azotowych w Puławach, co spowodowało, że Azoty-Adipol SA stały się częścią Grupy Azoty. W lipcu 2013 roku nastąpiła zmiana nazwy przedsiębiorstwa na Zakłady Azotowe Chorzów SA[9].

W 2005 roku Zakłady Azotowe w Chorzowie zatrudniały 101 osób[potrzebny przypis].

Oferta handlowa

Wyroby Zakładów są sprzedawane na rynku krajowym, a także eksportowane do kilkunastu krajów Europy oraz do Stanów Zjednoczonych[10].

Przedsiębiorstwo wytwarza nawozy pod marką Fertiplon, Azoplon, jak również dodatki do żywności (azotan potasu, wodorowęglan amonu, wodorowęglan sodu, pirosiarczyn sodu, krzemionka), produkty techniczne (techniczny azotan potasu, sól drogową, przyspieszacz do betonów Scalnit 50, krystaliczny azotan sodu, techniczny kwas azotowy, boraks pięciowodny), stearynę, destylowane kwasy tłuszczowe czy glicerynę techniczną[11].

Przypisy

  1. Kadra Zarządzająca. Zakłady Azotowe Chorzów SA. [dostęp 2021-09-12].
  2. Manley O.M.O. Hudson Manley O.M.O., The Seventh Year of the Permanent Court of International Justice, „The American Journal of International Law”, 23 (1), 1929, s. 1, DOI: 10.2307/2190232, JSTOR: 2190232 .
  3. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 czerwca 1924 r. o nadaniu statutu dla Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie (Dz.U. z 1924 r. nr 56, poz. 568).
  4. Zjednoczone Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie i Mościcach, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2014-12-17] .
  5. PiotrP. Filip PiotrP., Eugeniusz Kwiatkowski: chemik, polityk, menedżer, Tarnów : Kraków: Azoty Tarnów ; Grupa Tomami, 2012, s. 15, ISBN 978-83-60246-94-8 [dostęp 2024-08-05] .
  6. Edward Czesak, przemówienie na posiedzenie Sejmu nr 23, 10 października 2012, „W 2012 r. mija 85. rocznica powstania Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach...”, YouTube.com.
  7. WojciechW. Jankowski WojciechW., Mały przewodnik po Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1983, s. 97, ISBN 83-217-2329-2 .
  8. Grupa Azoty planuje rozwijać nowe produkty [online], Forbes [dostęp 2014-12-17] .
  9. Jak powstały Zakłady Azotowe Chorzów S.A.?. Zakłady Azotowe Puławy. [dostęp 2014-12-17].
  10. Zakłady AzotoweZ.A. Chorzów Zakłady AzotoweZ.A., O nas [online] [dostęp 2014-12-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-03] .
  11. Nasza oferta [online], oferta.grupaazoty.com [dostęp 2023-01-26] .