Rezorcyna
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
próbka rezorcyny | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C6H4(OH)2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 110,11 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | białe, słodkie ciało krystaliczne[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | 108-46-3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | 5054 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | DB11085 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ATC | D10 AX02 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Rezorcyna. rezorcynol (łac. Resorcinolum, Resorcinum), C6H4(OH)2 – organiczny związek chemiczny z grupy fenoli, w którym dwie grupy hydroksylowe są przyłączone do pierścienia benzenowego w pozycji meta.
Właściwości fizykochemiczne
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
- Gęstość par: 3,8 (powietrze = 1)[7]
- Prężność pary nasyconej w funkcji temperatury:
- lg(p) = A – B / (C+t) p[mmHg] t[C]
- A: 7,88906
- B: 2231,138
- C: 169,288
- Granice wybuchowości:
- dolna – 1,4% obj.[7]
- górna – 9,8% obj.
Działanie i zastosowanie w medycynie
Hamuje wydzielanie łoju. Udrażnia ujścia gruczołów łojowych i mieszków włosowych, wygładza drobne wgłębienia i blizny potrądzikowe, usuwa przebarwienia. W małych stężeniach (1–5%) działa rozmiękczająco na naskórek, w większych (5–15%) – umiarkowanie keratolitycznie, jeszcze większych (16–25%) – silnie keratolitycznie, a w stężeniu 40% – przyżegająco (pasta rezorcynowa). Wchodzi w skład leków stosowanych miejscowo w dermatologii o działaniu keratolitycznym i grzybobójczym, np. barwnika Castellaniego. Ponadto szeroko stosowana jako składnik roztworów stosowanych w zabiegach kosmetycznych, m.in. w płynie Jessnera.
Przykłady złożonych składów leków recepturowych:
PŁYN KERATOLITYCZNY (Stefania Jabłońska)[9]Rp.
- Resorcini 8,0
- Spiritus Saponis kalini ad 200,0
M.f.sol.
PASTA PRZYŻEGAJĄCA UNNY (Stefania Jabłońska)[10](Pasta caustica Unna)
Rp.
- Resorcini 40,0 !
- Zinci oxydati 10,0
- Adeps suillus ad 100,0
M.f.pasta
Inne zastosowania
Jest powszechnie stosowana jako substrat w syntezie organicznej (np. leków, klejów) i w produkcji żywic syntetycznych formaldehydowo-rezorcynolowych. Jest składnikiem farb do włosów, płynów do układania włosów.
Zastosowanie historyczne
Do połowy XX wieku w niektórych krajach rezorcynę podawano doustnie jako środek odkażający w chorobach pasożytniczych, infekcjach bakteryjnych oraz w nieżycie jelit i żołądka, w dawce 300-1000 mg, najczęściej w opłatkach, rzadziej w wodnym roztworze z dodatkiem syropu pomarańczowego (w przypadku nieżytu żołądka).
Uwagi
Rezorcyna jest skuteczna w leczeniu trądziku i wyprysków, pomimo to w wielu krajach jest niestosowana i uważana za środek przestarzały i szkodliwy. Zastosowana na duże powierzchnie skóry ulega wchłonięciu do krwiobiegu i może wywołać zatrucie typowe dla fenoli. Stosowana jednak miejscowo i rozsądnie jest bezpieczna, wykazując mniejszą toksyczność niż stosowany dawniej pirogalol[11][12].
Przypisy
- ↑ Podręczny słownik chemiczny, RomualdR. Hassa (red.), JanuszJ. Mrzigod (red.), JanuszJ. Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 339, ISBN 83-7183-240-0 .
- ↑ CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 88. Boca Raton: CRC Press, 2008, s. 8-111.
- ↑ CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 88. Boca Raton: CRC Press, 2008, s. 3-456.
- ↑ CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 88. Boca Raton: CRC Press, 2008, s. 8-45.
- ↑ a b c Rezorcynol (nr R5645) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2014-10-15]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b c Resorcinol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 10390 [dostęp 2014-10-15] (niem. • ang.).
- ↑ a b c d e Rezorcyna (nr R5645) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck). [dostęp 2014-10-15].
- ↑ Rezorcyna (nr R5645) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2013-07-29]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ StefaniaS. Jabłońska StefaniaS., TadeuszT. Chorzelski TadeuszT., Choroby skóry. Dla studentów medycyny i lekarzy, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1994, s. 482, ISBN 978-83-200-1837-0, OCLC 37786047 .
- ↑ StefaniaS. Jabłońska StefaniaS., Choroby skóry, PZWL, 1954, s. 216 .
- ↑ Dr Henryk Różański: Acne „Przewodnik terapeutyczny”. [dostęp 2010-06-16]. (pol.).
- ↑ W. Grzybowska, G. Młynarczyk, A. Młynarczyk, E. Bocian i inni. [Estimation of activity of pharmakopeal disinfectants and antiseptics against Gram-negative and Gram-positive bacteria isolated from clinical specimens, drugs and environment]. „Med Dosw Mikrobiol”. 59 (1), s. 65-73, 2007. PMID: 17601033.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
- p
- d
- e
- p
- d
- e
D10A – Leki przeciwtrądzikowe do stosowania zewnętrznego |
| ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
D10B – Leki do stosowania wewnętrznego |
|
- p
- d
- e
S01A – Leki stosowane w zakażeniach oczu |
| ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
S01B – Leki przeciwzapalne |
| ||||||||||||
S01C – Połączenia leków przeciwzapalnych z przeciwinfekcyjnymi |
| ||||||||||||
S01E – Leki stosowane w jaskrze i zwężające źrenicę |
| ||||||||||||
S01F – Leki rozszerzające źrenicę |
| ||||||||||||
S01G – Leki zmniejszające przekrwienie oraz przeciwalergiczne |
| ||||||||||||
S01H – Środki znieczulające miejscowo |
| ||||||||||||
S01J – Preparaty diagnostyczne |
| ||||||||||||
S01K – Preparaty pomocnicze w chirurgii oka |
| ||||||||||||
S01L – Leki stosowane w leczeniu zaburzeń naczyniowych oka |
| ||||||||||||
S01X – Pozostałe leki oftalmologiczne |
|
- p
- d
- e
|
- Britannica: science/resorcinol
- Universalis: resorcinol
- SNL: resorcinol
- Catalana: 0138963, 0138964